Σεξουαλική Αγωγή: Μιλώντας στους Εφήβους για το Σεξ

Μέρος της σεξουαλικής αγωγής πραγματοποιείται μέσω του σχολείου, αλλά μην στηρίζεστε μόνο σε αυτό. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πρέπει να γίνεται και στο σπίτι. Το παρόν κείμενο μπορεί να σας βοηθήσει να μιλήσετε στο παιδί σας για το σεξ. 

Τα βασικά θέματα της σεξουαλικής αγωγής καλύπτονται από ορισμένα μαθήματα του σχολείου, ωστόσο οι έφηβοι μπορεί να μην γνωρίζουν ή να μην καταλαβαίνουν ό,τι χρειάζεται να ξέρουν για να κάνουν σωστές επιλογές σχετικά με το σεξ. Εδώ έγκειται ο ρόλος των γονέων. Αν και μπορεί να νιώθετε αμηχανία, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι ευθύνη των γονέων. Ενισχύοντας και συμπληρώνοντας αυτά που ο έφηβος μαθαίνει στο σχολείο, μπορείτε να θέσετε τις βάσεις για μια ζωή υγιούς σεξουαλικότητας.

«Σπάζοντας τον πάγο» 

Το σεξ  αποτελεί πάντα επίκαιρο θέμα, αλλά το να συζητηθεί μεταξύ γονέων και εφήβων δεν είναι πάντα εύκολο. Αν περιμένετε την τέλεια στιγμή, ίσως να χάσετε πολλές ευκαιρίες. Αντίθετα, σκεφτείτε την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση ως μια εξελισσόμενη συζήτηση. Ορισμένες ιδέες για να ξεκινήσετε-αλλά και να συνεχίσετε- την κουβέντα, είναι οι εξής:
•   Αδράξτε τη στιγμή. Όταν ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα θίγει ζητήματα υπεύθυνης σεξουαλικής συμπεριφοράς, χρησιμοποιήστε το ως εφαλτήριο για συζήτηση. Να θυμάστε ότι οι καθημερινές στιγμές συχνά προσφέρουν τις καλύτερες ευκαιρίες για να μιλήσετε.
•  Να είστε ειλικρινείς. Αν νιώθετε άβολα, πείτε το-αλλά εξηγείστε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσετε να κουβεντιάζετε. Αν δεν γνωρίζετε πώς να απαντήσετε σε απορίες του παιδιού σας, προσφερθείτε να βρείτε τις απαντήσεις ή να τις ψάξετε μαζί του. 
•    Να είστε ευθείς. Ξεκαθαρίστε τη θέση και τα συναισθήματά σας για συγκεκριμένα σεξουαλικά ζητήματα, παρουσιάστε αντικειμενικά τους κινδύνους που μπορεί να ελοχεύουν, συμπεριλαμβανομένων του συναισθηματικού πόνου, των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. 
•   Εξετάστε τις απόψεις του εφήβου. Μην κάνετε διαλέξεις, ούτε να χρησιμοποιείτε τακτικές εκφοβισμού για να τον/την αποθαρρύνετε από τη σεξουαλική δραστηριότητα. Αντίθετα, να ακούτε προσεκτικά. Κατανοήστε τις πιέσεις, τις προκλήσεις και τις ανησυχίες που έχει.  
•    Προχωρήστε πέρα από τα γεγονότα. Οι έφηβοι χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες αλλά είναι εξίσου σημαντικό να μιλάτε για συναισθήματα, στάσεις και αξίες. Εξετάστε ερωτήματα σχετικά με την ηθική και την υπευθυνότητα, στο πλαίσιο των προσωπικών ή θρησκευτικών σας πεποιθήσεων.
•   Ενθαρρύνετε την περαιτέρω συζήτηση. Δώστε στο παιδί σας να καταλάβει ότι είναι καλό να μιλά μαζί σας για το σεξ όποτε έχει απορίες ή ανησυχίες. Επικροτήσετε τις ερωτήσεις του λέγοντας « Χαίρομαι που ήρθες σε μένα για αυτό το θέμα». 

Αντιμετωπίζοντας τα «δύσκολα» θέματα 

Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στους εφήβους περιλαμβάνει θέματα όπως η αποχή, η σεξουαλική βία στα ραντεβού, η ομοφυλοφιλία και άλλα «δύσκολα» ζητήματα. Να είστε προετοιμασμένοι για ερωτήσεις όπως αυτές:

•    «Πως θα ξέρω ότι είμαι έτοιμος/η για σεξ;» Πολλοί παράγοντες - όπως για παράδειγμα η πίεση των συνομηλίκων, η περιέργεια και η μοναξιά - ωθούν ορισμένους εφήβους στην πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα. Υπενθυμίστε στον/στην έφηβο/η ότι δεν υπάρχει λόγος για βιασύνη. Το σεξ είναι μια συμπεριφορά ενηλίκων. Εντωμεταξύ, υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι έκφρασης της αγάπης - το κράτημα των χεριών στις βόλτες, το άγγιγμα, οι αγκαλιές και τα φιλιά. 

•    «Αν το αγόρι μου ή το κορίτσι μου θέλει σεξ,  αλλά εγώ όχι;» Εξηγείστε ότι κανείς δεν πρέπει να κάνει σεξ από υποχρέωση ή από φόβο. Οποιαδήποτε μορφή σεξ που επιβάλλεται είναι βιασμός, είτε ο δράστης είναι άγνωστος είτε είναι κάποιος με τον οποίο βγαίνει κανείς ραντεβού. Τονίστε ότι το «όχι» σημαίνει πάντα όχι. Δώστε έμφαση στο ότι τα ναρκωτικά και το αλκοόλ διαταράσσουν την κρίση και μειώνουν τις αναστολές, οδηγώντας έτσι σε καταστάσεις όπου ο βιασμός σε ένα ραντεβού είναι πιο πιθανό να προκύψει.

•    «Και αν νομίζω ότι είμαι ομοφυλόφιλος/η..;» Πολλοί έφηβοι, κάποια στιγμή της ζωής τους, αναρωτιούνται αν είναι ομοφυλόφιλοι ή αμφιφυλόφιλοι. Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει ότι μόλις αρχίζει να «εξερευνά» τη σεξουαλική έλξη. Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να αλλάξουν στην πορεία του χρόνου. Μα, πάνω απ’ όλα, διαβεβαιώστε το ότι το αγαπάτε χωρίς «όρους» και επαινέστε το για το ότι μοιράζεται μαζί σας τα συναισθήματά του.

Αντιμετωπίζοντας τη συμπεριφορά

Αν ο/η έφηβος/η αποκτήσει σεξουαλική δραστηριότητα - ασχέτως με το αν εσείς πιστεύετε ότι είναι έτοιμος/η ή όχι - ίσως είναι πιο σημαντικό από ποτέ να συνεχίσετε να κουβεντιάζετε. Δηλώστε τα συναισθήματα ανοιχτά και ειλικρινά. Υπενθυμίστε του/της ότι περιμένετε να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα το σεξ και τις ευθύνες που αυτό φέρει. 
Τονίστε τη σημασία του ασφαλούς σεξ και σιγουρευτείτε ότι γνωρίζει πώς να χρησιμοποιεί αντισύλληψη. Μπορείτε να μιλήσετε για τη διατήρηση αποκλειστικής σεξουαλικής σχέσης, όχι μόνο ως ζήτημα εμπιστοσύνης ή σεβασμού, αλλά και ως τρόπο μείωσης του κινδύνου σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Επίσης, θέστε λογικά όρια και κανόνες, όπως οι ώρες εξόδων ή οι επισκέψεις στο σπίτι φίλων του αντίθετου φύλου.
Ο γιατρός του/της εφήβου/ης θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει. Το συνηθισμένο τσεκ-απ αποτελεί ευκαιρία για συζήτηση πάνω στη σεξουαλική δραστηριότητα και τις σεξουαλικές συμπεριφορές σε μία υποστηρικτική και εμπιστευτική ατμόσφαιρα-όπως επίσης και για να μάθει για την αντισύλληψη και το ασφαλές σεξ. Επιπλέον, στα κορίτσια μπορεί ο γιατρός να τονίσει τη σημασία του εμβολιασμού κατά του ιού των κονδυλωμάτων (HPV) για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Κοιτάζοντας στο μέλλον 

 Με την υποστήριξή σας, ο/η έφηβος/η μπορεί να γίνει ένας σεξουαλικά υπεύθυνος ενήλικας. Να είστε ειλικρινείς και να μιλάτε από την καρδιά σας. Ακόμα και αν ο γιος σας ή η κόρη σας δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για αυτά που έχετε να τους πείτε, εσείς πείτε τα έτσι και αλλιώς. Είναι πολύ πιθανό να σας ακούει.

Πηγή:  http://www.mayoclinic.com/