Πέντε λέξεις που πρέπει να μάθετε στα παιδιά σας!

Η ανατροφή ενός παιδιού δεν είναι εύκολη υπόθεση. Τα παιδιά δεν συνοδεύονται από κάποιο εγχειρίδιο οδηγιών που σας λέει πώς να τα μεγαλώσετε ώστε να γίνουν ευτυχισμένοι ενήλικες. Σίγουρα αυτό ελπίζουμε όλοι και αυτό θέλει κάθε γονιός για το παιδί του.

Κάνουμε λάθη και μερικές φορές δεν ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες που έχουμε από τον εαυτό μας. Μπορεί να φοβόμαστε ότι δεν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του παιδιού καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ωστόσο ένα πράγμα είναι σίγουρο: το ζήτημα δεν είναι να είναι να είμαστε τέλειοι γονείς αλλά καλοί γονείς που καθοδηγούν και παρέχουν υποστήριξη.

Δεν έχει νόημα να αποκτήσουμε εμμονή με την επίλυση κάθε προβλήματος που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα παιδιά μας. Μερικές φορές είναι καλύτερο να μάθουμε στα παιδιά μας στρατηγικές και τρόπους να επιτυγχάνουν πράγματα μόνα τους και να βρίσκουν τις δικές τους λύσεις. Γι’αυτό οι λέξεις που χρησιμοποιούμε είναι κλειδιά στην ανατροφή των παιδιών. Σήμερα θα θέλαμε να σας παρουσιάσουμε τις πιο κατάλληλες λέξεις που πρέπει να ακούει ένα παιδί.

1. Εμπιστοσύνη

Η εμπιστοσύνη που δείχνετε στα παιδιά σας είναι ουσιαστική προκειμένου να αναπτύξουν μια αίσθηση ασφάλειας και αυτονομίας. Έχουμε ήδη μιλήσει στο ιστολόγιό μας για τους κινδύνους της υπερπροστασίας, ένα σχήμα μάθησης που εμποδίζει τα παιδιά, μέσω του ελέγχου σε σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής τους, από το να αποκτήσουν τις δικές τους εμπειρίες μάθησης.

Η φράση «σου έχω εμπιστοσύνη» θα πρέπει να εντυπωθεί σε αυτά από νωρίς, ώστε να μάθουν να είναι υπεύθυνα και να γνωρίζουν ότι έχουν την άνευ όρων υποστήριξή σας ώστε να αρχίσουν να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις.

2. Συναίσθημα

«Πώς νομίζεις ότι αισθάνεται το άλλο παιδί όταν το κοροϊδεύεις;». «Να συναισθάνεσαι το άλλο άτομο όταν του φέρεσαι άσχημα». «Ναι αισθάνεσαι τη χαρά όταν καταφέρνεις να κάνεις κάτι μόνος/η σου». «Να αισθάνεσαι ευτυχία όταν αγκαλιάζεις τον παππού και τη γιαγιά και να τους λες ότι τους αγαπάς»…

Η ζωή δεν είναι μόνο το να σκεφτόμαστε τι θέλουμε και τι δεν έχουμε. Δεν είναι η «συσσώρευση πραγμάτων» αλλά το να αισθανόμαστε καλά με αυτά που κάνουμε κάθε μέρα, να χαιρόμαστε τους φίλους, την οικογένεια και τα κατοικίδιά μας… Τα παιδιά πρέπει να μάθουν από νωρίς τη σημασία του «να αισθάνονται τη ζωή στο μέγιστο βαθμό, με χαρά και ακεραιότητα».

3. Κατανόηση

Τα παιδιά μας θα πρέπει να μάθουν από μικρή ηλικία τη σημασία της κατανόησης για τους άλλους και το να μπορούν να βάζουν τον εαυτό τους στη θέση τους. Είναι ζωτικό η διάνοια να εξισορροπείται από τη συναισθηματική νοημοσύνη. Η ζωή δεν είναι μόνο η κατανόηση εννοιών όπως ο πολλαπλασιασμός ή οι ιδέες σε κάποιο βιβλίο.

Τα παιδιά πρέπει επίσης να κατανοούν τον πολύπλοκο κόσμο των συναισθημάτων, να τα σέβονται και να μάθουν να τα εκφράζουν σωστά, να μιλούν για όσα αισθάνονται και να εκφράζουν τις ανάγκες και τους προβληματισμούς τους.

4. Μοίρασμα

«Να μοιράζεσαι τη χαρά σου, να δημιουργείς θετικές σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω σου, να μοιράζεσαι αυτά που έχεις και να δέχεσαι την καλοσύνη των άλλων». Αν ενσταλάξουμε αυτή την ουσιαστική έννοια στα παιδιά μας, θα αποφύγουμε το να γίνουν εγωιστικά και να σκέφτονται μονάχα τον εαυτό τους, βάζοντας τις ανάγκες τους πάνω από εκείνες των άλλων.

Αν μάθουν να μοιράζονται, θα έχουν πιο ασφαλείς και πιο στενές σχέσεις με τους άλλους, θα έχουν καλύτερους φίλους και θα δημιουργούν πιο υγιείς σχέσεις.

5. Αγάπη

Για να μεγαλώσουμε ευτυχισμένα παιδιά, δεν πρέπει μόνο να τα μάθουμε να αγαπούν και να νοιάζονται για τους ανθρώπους γύρω τους, αλλά είναι επίσης ζωτικό να διδάξουμε στα παιδιά μας να μάθουν να αγαπούν τον εαυτό τους. Η αυτοεκτίμηση είναι πραγματικά ζωτική για την ωριμότητα και την αίσθηση ασφάλειας.

Η αγάπη για τον εαυτό μας και η ικανότητα να δείχνουμε αγάπη στους άλλους είναι αναμφίβολα ένα θεμέλιο της ανάπτυξης συναισθηματικής νοημοσύνης. Επομένως, μη διστάζετε να ενσταλάζετε αυτές τις λέξεις κάθε μέρα στα παιδιά σας. Η αγάπη, η εμπιστοσύνη, η κατανόηση και το να ξέρουν να μοιράζονται είναι γέφυρες προς την ανάπτυξη προκειμένου να γίνουν ευτυχισμένοι ενήλικες.

Η ανατροφή παιδιών είναι μια καθημερινή περιπέτεια που θα πρέπει να προσεγγίζεται με υπομονή, αφοσίωση και αγάπη. Μη φοβάστε να κάνετε λάθη: κανείς δεν είναι τέλειος όταν πρόκειται να δώσει συμβουλές ή να λειτουργήσει ως παράδειγμα. Αυτό που έχει σημασία είναι τα παιδιά μας να γνωρίζουν πάντα ότι τα αγαπάμε και ότι τα στηρίζουμε σε ό,τι κάνουν.

meygeia.gr

Δε συγκεντρώνεται στο διάβασμα-Πώς μπορείτε να βοηθήσετε;

Το παιδί σας αδυνατεί να συγκεντρωθεί. Μόλις κάθεται να διαβάσει κάτι θυμάται, σηκώνεται από το γραφείο, κάνει βόλτες στο σπίτι, μιλάει στο τηλεφωνο… Αναρωτιέστε πώς μπορείτε να το βοηθήσετε;

Η έλλειψη συγκέντρωσης, η παθητικότητα και η έμμεση αδιαφορία για τα μαθήματα μπορεί να οφείλονται σε ζητήματα που απασχολούν τον έφηβο, στην ορμονική αναστάτωσή του ή σε εξωτερικούς περισπασμούς. Δεν είναι απλό να ρυθμίζει τη μελέτη του, να μαζεύει τη σκέψη του και να μελετά ανεξάρτητα από ό,τι τον απασχολεί. Ωστόσο υπάρχουν κάποιοι τρόποι που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση:

Καλό είναι να διαβάζει κάθε μέρα στον ίδιο χώρο και την ίδια ώρα. Αν δεν είναι δυνατόν, προσπαθήστε οι εναλλαγές να έχουν πάλι ένα στοιχείο ρουτίνας και σταθερότητας.

Ο χώρος μελέτης πρέπει να έχει καλό φωτισμό και να μη θυμίζει άλλες δραστηριότητες.

Πολλά παιδιά για να αποδώσουν πρέπει να κλείνουν το κινητό ή τον Η/Υ. Αν το παιδί δε μπορεί να πει εύκολα στους φίλους του «άσε με τώρα, διαβάζω», καλύτερα να μη μπορεί να του τηλεφωνήσει κανείς την ώρα της μελέτης ή να συμφωνήσετε να μη μπαίνει στο Facebook.

Όταν αισθάνεται ότι κουράστηκε, δεν έχει νόημα να διαβάσει περισσότερο. Όσο κι αν προσπαθήσει, το αποτέλεσμα θα είναι πολύ φτωχό γιατί η κούραση φέρνει πάντα προβλήματα συγκέντρωσης και απομνημόνευσης.

Να ξεκινά με τα δύσκολα μαθήματα, γιατί έτσι, όταν αργότερα αισθανθεί κούραση, θα έχει να αντιμετωπίσει τα ευκολότερα.

Το ωράριο του διαβάσματος δεν πρέπει να παραβιάζει τις ανάγκες για ανάπαυση ή στοιχειώδη ψυχαγωγία.

Τεχνικές συγκέντρωσης για τις εξετάσεις και όχι μόνο…

Βοηθήστε τον έφηβο να συνειδητοποιήσει ότι η ώρα της μελέτης δεν είναι ώρα χαλάρωσης. Καλύτερα να κάνει διαλείμματα παρά να ονειροπολεί με τα βιβλία ανοιχτά μπροστά του.

Προτείνετέ του να σεβαστεί την ανάγκη του για ονειροπόληση, αλλά να της βάλει «ωράριο». Να αποφασίσει δηλαδή ότι θα μπορεί να χαζέψει, για παράδειγμα, μόλις τελειώσει το διάβασμα τουλάχιστον κάποιου μαθήματος.

Κάθε φορά που «πετάγεται» μια ιδέα στο μυαλό του την ώρα που διαβάζει, θα μπορούσε ίσως να σημειώνει ένα Χ ή άλλο εμφανές σήμα στο βιβλίο του, ώστε να ασχοληθεί μαζί της αργότερα. Αν φοβάται ότι θα την ξεχάσει, ας σημειώσει σε ένα χαρτί επιγραμματικά τη σκέψη του.

Ας ορίζει κάθε μέρα ένα σταθερό «ραντεβού» με τον εαυτό του για να ασχολείται με όσες σκέψεις κάνει κατά τη διάρκεια της μελέτης του.

Όταν τελειώνει κάποιο μάθημα ας εξετάζει πόσες ασκήσεις μπόρεσε να λύσει ή παραγράφους να διαβάσει χωρίς διακοπή. Θα τις μετρήσει κοιτάζοντας κάθε πότε σημείωνε Χ ή όποιο σήμα διακοπής χρησιμοποίησε. Έτσι θα διαπιστώνει ρεαλιστικά ποιο είναι αυτή την εποχή το όριό του στη συγκέντρωση.

Αυτό το όριο θα πρέπει να το σεβαστεί, όπως και εσείς. Αν βλέπει ότι το μυαλό του «φεύγει» περίπου κάθε 10 λεπτά ή ανά 4-5 παραγράφους, θα πρέπει να κάνει ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα. Την επόμενη μέρα που θα κάτσει να διαβάσει, θα αποφασίσει ότι θα διαβάσει 4-5 παραγράφους και ότι μετά θα σηκωθεί για να πιει ένα αναψυκτικό ή να κάνει ένα μικρό διάλειμμα.

Άλλα παιδιά δουλεύουν καλύτερα με το ξυπνητήρι. Αν λ.χ. διαπιστώνει ότι η συγκέντρωση του χαλαρώνει στα 20 λεπτά, ας βάζει υπενθυμίσεις στο κινητό ώστε να τον «διακόπτουν» προγραμματισμένα κάθε 20 λεπτά. Αν χρησιμοποιεί το κινητό, τότε καλύτερα να έχετε ένα κινητό ειδικά γι’ αυτή τη δουλειά -ένα παλιό δικό σας- γιατί αν είναι το δικό του, είναι βέβαιο ότι κάποιο τηλεφώνημα θα τον διακόψει την ώρα που διαβάζει.

Σε κάποια παιδιά ταιριάζει το πρόγραμμα της πυραμίδας με σταδιακή κλιμάκωση. Ξεκινούν να διαβάσουν μόνο μια σελίδα μέχρι το πρώτο τους διάλειμμα, μετά διαβάζουν 2 σελίδες και κάνουν δεύτερο διάλειμμα. Ύστερα διαβάζουν 3-4 σελίδες συνεχόμενες και κάνουν το τρίτο τους διάλειμμα. Καλό είναι ο έφηβος να υπολογίζει την κλιμάκωση ανάλογα με το δικό του βιορυθμό σε συγκέντρωση. Αν βλέπει ότι όσο περνά η ώρα συγκεντρώνεται όλο και καλύτερα, τότε αυτή η κλιμάκωση σίγουρα του ταιριάζει. Αν όμως βλέπει ότι όσο περνά η ώρα, η συγκέντρωσή του χάνεται όλο και συχνότερα, τότε πρέπει να κρατήσει ρεαλιστικά μια σταθερή «μερίδα» διαβάσματος ανά διάλειμμα ή να ακολουθήσει και την αντίθετη τεχνική –δηλαδή να διαβάζει πρώτα περισσότερες σελίδες και να μειώνει τον αριθμό τους.

Κάποια παιδιά τα βοηθούν φράσεις – κλισέ που επαναλαμβάνουν στον εαυτό τους όταν τον «συλλαμβάνουν» να ονειροπολεί (λ.χ. «Τώρα, διάβασμα!» ή «Θα χαζέψω αργότερα. Πρέπει να βγάλω την ύλη τώρα» ή «Σύνελθε! Τώρα είσαι εδώ!» ή «Ώρα να συγκεντρωθώ»).

Είναι απαραίτητος ο σαφής προσδιορισμός της ύλης που θα πρέπει να «βγάλει» ο έφηβος μέσα σε μία μέρα. Καλό είναι όταν κάθεται να διαβάσει να κάνει στο μυαλό του ένα προσχέδιο (π.χ. θα διαβάσω 5 σελίδες ιστορίας για το μεθαυριανό τεστ ή θα λύσω τρεις ασκήσεις φυσικής).

Έχει σημασία το παιδί να σηκώνεται από το γραφείο έχοντας ολοκληρώσει κάτι. Έτσι θα ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση του γιατί θα γνωρίζει ότι τελείωσε εκείνο που είχε ορίσει ως υποχρέωσή του.

Όταν «βγάζει» την ύλη που το ίδιο το παιδί προσδιόρισε ως απαραίτητη μέχρι το πρώτο διάλειμμα, ας ανταμείψει τον εαυτό του με κάτι ευχάριστο.

15 λεπτά εντατικής μελέτης, δηλαδή με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, ίσως είναι πιο αποτελεσματικά από 45 λεπτά χαλαρής μελέτης. Αν το παιδί μπορεί να συγκεντρώνεται για 15 λεπτά, ας δουλεύει στο διάστημα αυτό «στο φουλ» και μετά ας σηκώνεται να κάνει ένα μικρό διάλειμμα ή ας αλλάζει μάθημα. Η εναλλαγή κεντρίζει συχνά το ενδιαφέρον ή πάντως φέρνει συχνά το ίδιο αποτέλεσμα με ένα μικρό διάλειμμα.

Βοηθήστε το παιδί σας να αποκτήσει προσωπικό ενδιαφέρον για κάθε μάθημα στο οποίο χωλαίνει. Αν ο καθηγητής στο σχολείο δεν έχει πείσει το παιδί ότι το μάθημα αυτό σχετίζεται άμεσα με τη ζωή του και το αφορά, θα πρέπει να το πείσετε εσείς ή κάποιος άλλος καθηγητής. Έχει μεγάλη σημασία το παιδί να συνδέει κάθε μάθημα με κάτι σημαντικό για το ίδιο.

Προτείνετε του να χρησιμοποιεί μολύβι ή υπογραμμιστή ώστε να τονίζει όσα θέματα το ενδιαφέρουν ή να γράφει απορίες και δικά του συμπεράσματα. Έτσι διαβάζει ενεργά, ξεφεύγει από την παθητική και ανιαρή συνήθη αντιμετώπιση του μαθήματος και λειτουργεί πιο δημιουργικά. Η υπογράμμιση και οι σημειώσεις κινητοποιούν το μαθητή.

Αν αρνείται να διαβάσει στο σπίτι, τονίστε του ότι πρέπει να προσπαθήσει τουλάχιστον να συγκεντρώνεται στις παραδόσεις ώστε να φεύγει από το σχολείο έχοντας μάθει εκεί αρκετή από την ύλη.

Να βάζει ρεαλιστικούς στόχους, διαφορετικά ίσως απογοητευθεί, με επακόλουθο να δυσκολευτεί ακόμα περισσότερο στη μελέτη του.

Προτρέψτε το να χρησιμοποιεί όλο τον ελεύθερο χρόνο του για χαλάρωση, ακόμη και στο λεωφορείο, στο περπάτημα, στο μπάνιο.

Όταν έχει πολύ διάβασμα, όπως στην περίοδο εξετάσεων, καλό είναι να πίνει πολλά υγρά και να τρώει μικρά γεύματα ανά 3-4 ώρες. Το βαρύ φαγητό δε βοηθά στη μελέτη. Αν θέλει να πίνει καφέδες, εξηγήστε του ότι ενδέχεται να εκνευριστεί και τονίστε ότι ο εκνευρισμός κατά βάθος το εμποδίζει να διαβάσει.

Αν νιώθει κούραση ή γενικά έλλειψη συγκέντρωσης, ο έφηβος μπορεί να εκτονωθεί κάνοντας ασκήσεις γυμναστικής. Μια βόλτα με γρήγορους ρυθμούς γύρω από το τετράγωνο του σπιτιού του ή κάποια λεπτά γυμναστικής ξυπνούν και το σώμα και το μυαλό. Επίσης, βοηθά στην εγρήγορση ένα ελαφρύ γεύμα με πρωτεΐνες (ψωμί με τυρί ή ζαμπόν ή αυγό).

Αλεξάνδρα Καππάτου – παιδοψυχολόγος

iPaideia.gr

ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΓΟΝΕΙΣ… ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΛΕΜΕ!

Της Έλενας Λαζαρίδου

Πόσες φορές σημειώθηκαν συγκρούσεις και «μαλλιοτραβήγματα» μεταξύ γονέων και δασκάλων! Παράπονα, διαφωνίες, διαμαρτυρίες, με τα μικρά από κάτω να περιμένουν την ετυμηγορία για το αν θα φάνε τιμωρία ή αν θα δείρουν τον δάσκαλο (που δυστυχώς δεν είναι απλά χιούμορ)!  Δεν μπορώ βέβαια να πω ότι κάποιοι έχουν πάντα δίκιο και οι άλλοι πάντα άδικο. Είμαστε όλοι άνθρωποι που θέλουμε, ο καθένας από την πλευρά του, το καλό των παιδιών..

Ακολουθούν όμως κάποιες συμβουλές-παρακλήσεις προς τους γονείς των μαθητών μας που κάθε δάσκαλος θα ήθελε να ζητήσει:  

* Γνωρίστε το παιδί σας. Μάθετε τα όριά του, τη συμπεριφορά του, τις αδυναμίες, τις αντιδράσεις, τις ανάγκες του και ενημερώστε σχετικά τον δάσκαλό του. Έτσι, θα είναι πιο εύκολο να κατανοήσετε έναν πιθανό «καβγά» μεταξύ του παιδιού σας και του δασκάλου του, ένα παράπονο του δασκάλου από εκείνο ή μια ενδεχομένως «άδικη» αντιμετώπιση του δασκάλου προς εκείνο.

* Η συμπεριφορά και η στάση σας κάθε στιγμή μπροστά στο παιδί πρέπει να είναι σωστή, ευπρεπής και ώριμη. Αν το παιδί σας υιοθετήσει μια λανθασμένη συμπεριφορά (π.χ. αθυροστομία), θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τον δάσκαλο να την αλλάξει, εφόσον είναι αποδεκτή από το κύριο πρότυπο που έχει στη ζωή του, εσάς.

* Μην κάνετε το λάθος να γράφετε εσείς τις ασκήσεις του παιδιού σας αν εκείνο βαριέται ή δεν τα καταφέρνει. Όχι μόνο δεν το βοηθάτε αλλά του δημιουργείτε την πεποίθηση ότι δεν χρειάζεται να κοπιάσει για τίποτα και ότι θα τα βρίσκει όλα έτοιμα από εσάς. Ταυτόχρονα, ο δάσκαλος παίρνει το μήνυμα πως ο μαθητής του έχει κατανοήσει πλήρως το μάθημα και δε χρειάζεται περαιτέρω εξήγηση.

* Μην προσπαθείτε να αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο ο δάσκαλος δίδαξε κάτι προτείνοντας στο παιδί σας κάτι δικό σας. Ίσως να μην είναι επιστημονικά σωστό ή μπορεί να το μπερδέψετε ακόμα περισσότερο. Ζητήστε από τον δάσκαλο να του υποδείξει έναν πιο εύκολο τρόπο και ρωτήστε τον πώς μπορείτε εσείς να το βοηθήσετε.

* Μη δικαιολογείτε συνεχώς ανεπίτρεπτες συμπεριφορές του παιδιού σας στον δάσκαλό του (π.χ. για το ότι έρχεται συχνά αδιάβαστος ή για το ότι χτυπάει τους συμμαθητές του). Μην του δίνετε την ιδέα ότι θα μπορεί για μια ζωή να βρίσκει δικαιολογίες. Δώστε του την ευκαιρία να αναλάβει τις ευθύνες του. Εξάλλου, ούτε εσείς ούτε ο δάσκαλος είστε χαζοί, γνωρίζετε και οι δύο τι συμβαίνει. Παραδεχτείτε το λοιπόν και προσπαθήστε από κοινού να το σταματήσετε.

* Μην αντιδράτε και μην επιτίθεστε στον δάσκαλο αν σας ενημερώσει για κάποιο πρόβλημα στη γνωστική ή νοητική κατάσταση του παιδιού σας. Σε καμιά περίπτωση δεν έχει σκοπό να προσβάλλει ή να κοροϊδέψει τον μαθητή του. Σας ενημερώνει για την κατάσταση ώστε σε συνεργασία με εσάς να του παρασχεθεί η καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και φροντίδα.

* Σε περίπτωση που το παιδί σας εκφράσει παράπονα για τον δάσκαλό του, βρείτε τον ίδιο και ζητήστε να σας εξηγήσει τι ακριβώς έγινε. Μην κατηγορήσετε τον δάσκαλο μπροστά στο παιδί, μη μιλήσετε άσχημα για εκείνον και μην αποδώσετε όλο το δίκιο στο παιδί. Το μόνο που θα πετύχετε είναι να αποβάλλει κάθε ίχνος σεβασμού απέναντι στον δάσκαλό του και να μην τον παρακολουθήσει ξανά σε καμία από τις επόμενες παραδόσεις του, πράγμα που φυσικά θα αποβεί εις βάρος του.

* Τέλος, να έχετε πάντα στο μυαλό σας ότι οι δάσκαλοι είναι άνθρωποι που σπούδασαν αυτό που κάνουν και επομένως μπορείτε να τους εμπιστευτείτε. Μην παρεμβαίνετε στη δουλειά τους και μην τους κάνετε υποδείξεις για αυτήν. Μιλήστε τους για τα προβλήματα των παιδιών σας και ακούστε τις συμβουλές τους. Νοιάζονται και αγαπούν τα παιδιά σας και κάνουν πάντα το καλύτερο για αυτά. Δε σας θέλουν έξω από την εκπαιδευτική διαδικασία αλλά χρειάζονται τη συνεργασία σας. Δείξτε τους τον σεβασμό που τους αξίζει αφού, μετά από εσάς, είναι τα επόμενα πρόσωπα που θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στη ζωή των παιδιών σας.

Η Έλενα Λαζαρίδου είναι αναπληρώτρια δασκάλα και αρθρογραφεί στο http://protaodaskalos.blogspot.gr/

Ηλεκτρονικά παιχνίδια: Τα υπέρ και τα κατά

Η εικόνα ενός παιδιού που έχει γίνει «ένα» με την καρέκλα του και έχει τα μάτια «καρφωμένα» στο ηλεκτρονικό του παιχνίδι είναι, στην εποχή μας, ιδιαίτερα οικεία. Ακόμα κι όταν βρίσκεται μαζί με άλλους συνομηλίκους του, μπορεί να παίζουν απλά δίπλα-δίπλα και η μόνη κουβέντα που ανταλλάσσουν να είναι «Εσύ τι σκορ έχεις;». Για τη δική μας γενιά, που μεγάλωσε τρέχοντας στις γειτονιές και παίζοντας κυνηγητό ή κρυφτό, αυτή η κατάσταση μοιάζει εξωπραγματική. Όμως, τα δεδομένα έχουν αλλάξει πολύ από τότε. Τα παιδιά στην πόλη, που δεν μπορούν ελεύθερα να παίξουν, έχουν μεταφέρει την έννοια του παιχνιδιού από τους δρόμους στον υπολογιστή ή την κονσόλα τους. Από την άλλη μεριά, η τεχνολογία εξελίχθηκε αλματωδώς τα τελευταία χρόνια. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια της δεκαετίας του '80 «έσβησαν» σταδιακά κάτω από την επιτυχία των καινούργιων, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, που προσφέρουν ποικιλία, καλύτερα γραφικά, συναρπαστικούς ήρωες και σαφώς πιο ενδιαφέρουσα πλοκή. Το ερώτημα όμως για τους γονείς παραμένει: κινδυνεύει ή επωφελείται το παιδί από τα παιχνίδια αυτά;

Τα θετικά

- Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι διασκεδαστικά και αναπτύσσουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία.

- Βοηθούν το παιδί να εξοικειωθεί με την τεχνολογία.

- Αυξάνουν την αυτοπεποίθησή του, αφού του δίνουν τη δυνατότητα του ελέγχου.

- Αναπτύσσουν την ικανότητα απομνημόνευσης του παιδιού.

- Ορισμένα παιχνίδια, που ενσωματώνουν διαφορετικές Γλώσσες, αναδεικνύουν τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών, δηλαδή αποτελούν χρήσιμα εκπαιδευτικά εργαλεία και μεθόδους ομαλής κοινωνικοποίησης.

Τα αρνητικά

- Η υπερβολική έκθεση σε βίαια βιντεοπαιχνίδια μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική συμπεριφορά του παιδιού. Μην μπερδεύετε, όμως, τα βίαια παιχνίδια με τα παιχνίδια, για παράδειγμα, στρατηγικής.

- Πολλοί πιστεύουν πως τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να προκαλέσουν εθισμό στα παιδιά. Ο εθισμός αυτός είναι πιθανό να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας και καταναλωτικής συμπεριφοράς, καθώς και κακή επίδοση στο σχολείο. Βέβαια, για να φτάσει ένα παιδί να εθιστεί, υπεύθυνος θα είναι ο γονιός που δεν ασχολείται και δεν έχει τον έλεγχο του παιδιού του, και όχι το παιχνίδι.

- Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μαζί με την τηλεόραση αποτελούν το δεύτερο παράγοντα πρόκλησης παχυσαρκίας, μετά την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς

Δεν είναι λύση να απαγορεύσετε στο παιδί σας να παίζει με το αγαπημένο του ηλεκτρονικό, επειδή φοβάστε ότι θα εθιστεί ή ότι δεν είναι κατάλληλο για την ηλικία του. Πάνω σε όλα τα παιχνίδια, τόσο για ηλεκτρονικό υπολογιστή όσο και για κονσόλες, υπάρχει ειδική ένδειξη σχετικά με την ηλικία για την οποία είναι κατάλληλα. Αφότου επιλέξετε το κατάλληλο για την ηλικία του παιχνίδι, θα πρέπει επιπλέον να:

- Ελέγχετε τη χρονική διάρκεια που παίζει το παιδί, η οποία καλό είναι να μην ξεπερνά τις 2 ώρες την ημέρα.

- Ζητήσετε τη γνώμη και τις συμβουλές ειδικών και άλλων γονέων γύρω από τα ενδεδειγμένα παιχνίδια. Υπάρχουν αξιόπιστες πηγές στο Διαδίκτυο, όπως περιοδικά και άλλα μέσα ενημέρωσης.

- Βρείτε παιχνίδια που απαιτούν στρατηγική και ικανότητες επίλυσης προβλημάτων. Υπάρχουν πλέον πολλά με έντονα ψυχαγωγικό αλλά και με εκπαιδευτικό χαρακτήρα.

- Αναζητήσετε παιχνίδια που απαιτούν τη συμμετοχή τουλάχιστον δύο παικτών, ώστε να ενθαρρύνετε τη συνεργασία και να κάνετε το παιχνίδι μια κοινωνική δραστηριότητα.

- Μπείτε στη διαδικασία να μάθετε κι εσείς να παίζετε παιχνίδια, ώστε να μπορείτε να κάνετε μια προεπισκόπηση του παιχνιδιού ή να παίξετε το πριν από το παιδί.

- Ελέγχετε τη συμπεριφορά του παιδιού. Αν παρατηρήσετε ότι γίνεται πιο επιθετικό, συζητήστε μαζί του και εξηγήστε του πως η βία που απεικονίζεται στο παιχνίδι είναι διαφορετική από τη βία που εκδηλώνεται στον πραγματικό κόσμο.

- Ενθαρρύνετε το παιδί να ασχοληθεί και με άλλες δραστηριότητες.

Με τη συνεργασία της ελληνικής ομάδας έρευνας που ηγείται η δρ. Λίζα Τσαλική (επ. καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών).

http://www.imommy.gr

Ποιες θετικές φράσεις να λέμε στα παιδιά μας;

Ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο γύρω τους και κυρίως τον εαυτό τους.

Πολλές φορές πάνω στην κούρασή μας, ανοίγουμε το στόμα μας και λέμε πράγματα που δε θα έπρεπε να πούμε. Τα παιδιά όμως δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τη διαφορά μεταξύ του τι κάνουν και του τι είναι. Έτσι λοιπόν όταν μέσα στον εκνευρισμό μας αποκαλούμε το παιδί μας «κακομαθημένο», «παλιόπαιδο», «τεμπέλη» ή οτιδήποτε αρνητικό, επειδή έκανε κάτι που δε θα έπρεπε να έχει κάνει, οι λέξεις αυτές γίνονται σπόροι που φυτεύονται μέσα στο μυαλό του. Οι σπόροι τελικά φυτρώνουν και τα αρνητικά αυτά χαρακτηριστικά γίνονται ακόμα μεγαλύτερα.

Σκοπός όμως αυτού του post, δεν είναι να μας γεμίσει με τύψεις για όσα αρνητικά μπορεί να έχουμε πει ως τώρα. Σκοπός είναι να μας δώσει τροφή για σκέψη και να μας βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε πώς μπορούμε να βελτιωθούμε ώστε να γίνουμε καλύτεροι γονείς.

Πενήντα θετικές φράσεις για να λέμε στα παιδιά μας

Ποιες θετικές φράσεις όμως – αντί για αρνητικές – μπορούμε να «φυτέψουμε», ώστε να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση των παιδιών μας; Τι μπορούμε να τους λέμε σε τακτική βάση, ώστε να καταλάβουν ότι τα αγαπάμε, ότι σεβόμαστε την προσωπικότητά τους και ότι πιστεύουμε στο μεγαλείο που κρύβουν μέσα τους;  Να κάποιες ιδέες:

1. Μου αρέσει να σε βλέπω να χαμογελάς.

2. Χρειάζομαι τη βοήθειά σου.

3. Πήρες σπουδαία απόφαση.

4. Ευχαριστώ που μου το είπες.

5. Είμαι περήφανη για σένα.

6. Μου αρέσει να περνάμε χρόνο μαζί.

7. Μου αρέσουν οι φίλοι σου.

8. Ποια ήταν η αγαπημένη στιγμή της ημέρας σου;

9. Θες να κάνουμε κάτι οι δυο μας;

10. Ποια είναι η γνώμη σου;

11. Πιστεύω σε σένα.

12. Η δασκάλα σου πιστεύει σε σένα.

13. Μου αρέσει να σε βλέπω να παίζεις.

14. Μου αρέσει να σε βλέπω να αθλείσαι.

15. Θα τα καταφέρεις, το ξέρω.

16. Σου έχω μια έκπληξη!

17. Εσύ πώς το βλέπεις; Εξήγησέ μου τη δική σου πλευρά.

18. Χαίρομαι που σε βλέπω χαρούμενο/η!

19. Δεν τρέχει τίποτα, όλοι κάνουμε λάθη.

20. Έφτιαξα το αγαπημένο σου φαγητό!

21. Έκανες σπουδαία δουλειά. Πρέπει να είσαι περήφανος/η για τον εαυτό σου.

22. Το αξίζεις.

23. Καταπληκτική ιδέα!

24. Σε ευχαριστώ που με βοηθάς.

25. Με κάνεις και γελάω.

26. Δεν παίζεσαι!

27. Σε εμπιστεύομαι.

28. Είσαι σπουδαίος φίλος/φίλη. Οι φίλοι σου είναι τυχεροί που σε έχουν.

29. Μπορείς να μου λες τα πάντα.

30. Θα είμαι πάντα δίπλα σου.

31. Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;

32. Μου έλειψες.

33. Για πες μου περισσότερα…

34. Σε όλους μας έχει συμβεί.

35. Δεν μπορούμε να αρέσουμε σε όλους.

36. Η γνώμη σου είναι σημαντική. Να τη λες!

37. Δεν είναι κακό να λες όχι.

38. Η μέρα που γεννήθηκες ήταν μία από τις καλύτερες μέρες της ζωής μου.

49. Είσαι σπουδαίο παιδί.

40. Τι σου λέει το ένστικτό σου;

41. Τι σου λέει το σώμα σου;

42. Σε ευχαριστώ.

43. Πιστεύω ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο.

44. Σε ακούω. Σε προσέχω.

45. Θες να το συζητήσουμε;

46. Είναι δική σου απόφαση.

47. Συγνώμη. Δεν έπρεπε να αντιδράσω έτσι.

48. Τι μπορώ να κάνω για να γίνω καλύτερη μαμά (ή μπαμπάς) για σένα;

49. Σε αγαπώ.

50. Θα σε αγαπώ ό,τι κι αν γίνει.

Τα λόγια μας έχουν δύναμη. Ας επιλέξουμε προσεκτικά τι λέμε και ας αναπτύξουμε μια υπέροχη σχέση με τα πιο υπέροχα πλάσματα της ζωής μας.

Πηγή: aspaonline.gr

Είναι το παιδί μου επιθετικό ή προσπαθεί να επικοινωνήσει;

Πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν δύσκολες συμπεριφορές από τα παιδιά τους με εκρήξεις θυμού, οι οποίες μπορεί να στρέφονται προς τους ίδιους ή προς άλλα συνομήλικα παιδιά. Οι γονείς, αλλά και ο κοινωνικός περίγυρος σπεύδουν να χαρακτηρίσουν τη συμπεριφορά του παιδιού ως επιθετική και να καταφύγουν σε διάφορες μεθόδους για να την καταστείλουν, όπως το να βάλουν τις φωνές, να βάλουν το παιδί τιμωρία κλπ.

Πριν δούμε τι σημαίνουν αυτές οι συμπεριφορές του παιδιού μας και αν όντως είναι επιθετικό ή πρέπει να διαβάσουμε τι κρύβεται πίσω από τις λέξεις και την ορατή συμπεριφορά, ας δούμε από πού μπορεί ενδεχομένως να προέρχεται μια τέτοια αντίδραση. Αρχικά τέτοιες δύσκολες συμπεριφορές, μπορεί να αντανακλούν την ταύτιση του παιδιού με το πρότυπο ενός επιθετικού γονέα. Γονείς που φωνάζουν και ασκούν σωματική ή/και ψυχολογική-συναισθηματική βία στα παιδιά, προσφέρουν ένα τέτοιο πρότυπο προς μίμηση στα παιδιά τους. Επιπλέον, μπορεί να σχετίζονται με έντονα συναισθήματα ζήλιας απέναντι σε ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο αδερφό, τα οποία οι γονείς αδυνατούν να καταλάβουν και να διαχειριστούν με κατάλληλο τρόπο, με αποτέλεσμα να τα καλλιεργούν ασυνείδητα. Τέλος, μπορεί να αντανακλούν ένα συγκεκριμένο οικογενειακό πρόβλημα ή γενικότερα μια αναταραχή, μια συγκρουσιακή και αγχογόνο κατάσταση, την οποία βιώνει η οικογένεια.

Δυστυχώς πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν επιφανειακά την κατάσταση αυτή με τιμωρίες ή φωνές, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα αφενός να συντηρείται αυτός ο φαύλος κύκλος της βίας, καθώς οι εκρήξεις οργής αντιμετωπίζονται με φωνές, αφετέρου να μην γίνονται κατανοητό το τι θέλει να πει με αυτή τη συμπεριφορά του το παιδί. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του να είσαι γονιός, είναι η αποκωδικοποίηση της συμπεριφοράς του παιδιού, προσπαθώντας να κατανοήσεις ποια ανάγκη προσπαθεί να σου επικοινωνήσει με τη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Το να αντιμετωπίζουμε την συμπεριφορά και να προσπαθούμε να την καταστείλουμε, μοιάζει σαν να προσπαθούμε να σπάσουμε ένα παγόβουνο με το μαχαίρι της κουζίνας. Μπορεί να καταφέρουμε να σπάσουμε την κορυφή, αλλά θα έχουμε αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε βάθος;

Τις περισσότερες φορές, η αντιδραστική συμπεριφορά που εκδηλώνουν τα παιδιά είναι ο καθρέπτης του οικογενειακού κλίματος, καθώς συντονίζονται με το οικογενειακό συναίσθημα. Όταν επικρατεί ένταση στην οικογένεια (πχ. καβγάδες μεταξύ των γονέων, η ένταση της δουλειάς να μεταφέρεται και σπίτι και να ξεσπάμε με το παραμικρό στα παιδιά), εκείνα το εισπράττουν. Δεν ξέρουν πώς να το εξωτερικεύσουν και γι’ αυτό η συμπεριφορά τους αλλάζει. Στην ουσία αγχώνονται, καθώς βλέπουν ότι οι ανάγκες τους για στοργή, αγάπη και σημασία δεν καλύπτονται και το διεκδικούν με τρόπο γνώριμο για τα ίδια. Για μεγαλύτερα παιδάκια ίσως αυτή η συμπεριφορά να σημαίνει ότι ζορίζονται με κάποιον τρόπο στο σχολείο τους από τη δασκάλα τους ή από κάποιον συμμαθητή τους.

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας ως γονείς να γίνουμε καλύτεροι, δρώντας με συνέπεια και αν δεν αλλάξει η συμπεριφορά των παιδιών μας, τότε να δούμε τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε.

Κρητικού Μαρίνα

Ψυχολόγος Υγείας- Οικογενειακή/Συστημική Σύμβουλος

Παιδί και μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Τα social media, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αν δεν μπορεί κάποιος να τα διαχειριστεί σωστά έχουν αρνητικές συνέπειες στη ζωή μας καθώς δεδομένο είναι ότι αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.

Αλλά πώς μπορεί όμως να επηρεάσει το παιδί σας; 

Μήπως ανησυχείτε που η κόρη σας ξοδεύει αρκετό από το χρόνο της στο internet; 

Μήπως σας απασχολεί το πώς θα μπορούσε να την επηρεάσει; 

Αν κουνήσατε καταφατικά το κεφάλι σας τότε θα πρέπει να συνεχίσετε να διαβάζετε το άρθρο μας.

Στη σημερινή εποχή, κανείς δεν μένει απομονωμένος από τα «παράθυρα», τα «messenger», τις διάφορες εφαρμογές, τα «σπρωξίματα» και τα «emoticons», καθώς δημιουργήθηκαν για να φέρουν τους ανθρώπους πιο κοντά.

Σήμερα, τα μικρά παιδιά είναι εξοικειωμένα με όλες αυτές τις ηλεκτρονικές συσκευές και ξέρουν να παίζουν με τα smartphones και τα tablets. Τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα ενεργό μέρος της ζωής του εφήβου σας. Ωστόσο, ως γονέας, θα πρέπει να γνωρίζετε πως η «κοινωνική δικτύωση» μπορεί να επηρεάσει το παιδί σας και θετικά και αρνητικά. Το πιο σημαντικό, είναι να γνωρίζετε και εσείς αυτά τα Μέσα, ώστε να μπορείτε να ελέγξετε αν χρειαστεί και πάντα με διακριτικό τρόπο τα παιδιά σας, αλλά και για να τους διδάξετε την ορθή χρήση τους.

Τα οφέλη των Social Media

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά σας με διάφορους τρόπους.

Βοηθά τα παιδιά να συνδεθούν με την υπόλοιπη οικογένεια που ενδεχομένως να λείπει στο εξωτερικό.

Βοηθά στην ανάπτυξη της αντίληψής τους.

Μαθαίνουν νέα πράγματα και ανταλλάσσουν ιδέες με συνομήλικους γύρω από την τεχνολογία.

Βοηθά τα παιδιά να είναι αυτόνομα.

Βοηθά τα παιδιά να επικοινωνούν και ενθαρρύνει την ελευθερία της έκφρασης.

Διευκολύνει την ανάπτυξη της τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης ειδικά αν το παιδί θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με την «Τεχνολογία»

Ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις των Social Media

Στην ηλικία των μικρότερων παιδιών, που ο εγκέφαλός τους τότε χτίζεται, σίγουρα η πολύ χρήση του υπολογιστή και του σερφαρίσματος στο internet, θα επηρεάσει αρνητικά το παιδί σας

. 

Επίσης για όσους δεν γνωρίζουν τα social media, έχουν επίσης μια σκοτεινή πλευρά. Όπως με το σύμβολο του καλού και του κακού, «γινγκ και γιανγκ» έτσι και το διαδίκτυο έχει την καλή και την κακή πλευρά.

Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος σχετικά με το πεδίο των πληροφοριών. Αν τα παιδιά δεν έχουν τη γονική επίβλεψη μπορούν να οδηγηθούν σε σελίδες με άσεμνο περιεχόμενο.

Μπορεί να πέσουν θύματα cyber bullying. Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός μπορεί να έχει επικίνδυνες και δυνητικά θανατηφόρες συνέπειες. Υποστηρίζει πολλά θύματα κάθε χρόνο.

Η πολλή χρήση του διαδικτύου μπορεί να επηρεάσει το παιδί σας αρνητικά και να το οδηγήσει στον λεγόμενο κοινωνικό εθισμό του διαδικτύου. Ο εθισμός συνήθως εκδηλώνεται με διάφορα σωματικά συμπτώματα.

Τα social media μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του παιδιού σας να αναπτύξει ισχυρές διαπροσωπικές σχέσεις.

Μια μαμά θα πρέπει να βεβαιώνεται με κάθε τρόπο ότι το παιδί της ξοδεύει ποιοτικό χρόνο σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ενισχύοντας πάντα το παιδί της με τα θετικά που μπορεί να προσφέρει η χρήση του διαδικτύου.

Πάντα να προσέχετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας. Αν παρατηρήσετε επιθετική συμπεριφορά, αμέλεια μαθημάτων, αφηρημάδα, ζάλη και κόπωση θα πρέπει να συζητήσετε μαζί με το παιδί σας και ίσως χρειαστεί να επισκεφθείτε και κάποιον ειδικό.

mothersblog.gr