ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διαφήμιση θεωρείται η προβολή των πλεονεκτημάτων ενός ατόμου ή αντικειμένου με σκοπό την τόνωση της φήμης του καθώς και τη δημιουργία ή αύξηση της πελατείας του.

Διαφημιστικά μέσα: εφημερίδες, περιοδικά, διαδίκτυο, τηλεόραση, κινηματογράφος, ραδιόφωνο, διαφημιστικά έντυπα (ημερολόγια, πανό, επιγραφές σε τοίχους, φωτεινές επιγραφές )

Ιστορική αναδρομή: το αρχαιότερο διαφημιστικό έντυπο ήταν ένας αιγυπτιακός πάπυρος με προσφορά αμοιβής για τη σύλληψη ενός δραπέτη δούλου. Στην αρχαία Ρώμη τοποθετούσαν πινακίδες στην Αγορά με ανακοινώσεις πωλήσεων ή θεατρικών παραστάσεων. Μετά την εφεύρεση της τυπογραφίας (15^ος αι.) η διαφήμιση έλαβε σταδιακά τη μορφή με την οποία σήμερα μας είναι γνωστή. Η πρώτη έντυπη διαφημιστική αγγελία συντάχθηκε το έτος 1840 με δημιουργό τον Γουίλιαμ Κάξτον.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

1) Συμβάλλει στην άσκηση σοβαρής επιχειρηματικής δραστηριότητας.

2) Ήλθε ως αποτέλεσμα της Βιομηχανικής Επανάστασης και του εμπορικού ανταγωνισμού, που αναπτύσσεται μέσα στα πλαίσια μιας ελεύθερης οικονομίας.

3) Με την αύξηση των αγοραστών προσφέρει μια διέξοδο στην κρίση της υπερπαραγωγής και συντελεί στην παραπέρα ανάπτυξή της, κάτι που δίδει ζωή και κίνηση σε πολλές επιχειρήσεις.

4) Ωφελείται το καταναλωτικό κοινό διότι μπορεί να έχει πλήρη γνώση της αγοράς και των τιμών και συνεπώς έχει τη δυνατότητα καλύτερης και οικονομικότερης επιλογής.

5) Ο διαφημιστικός ανταγωνισμός και συναγωνισμός συντελεί στη βελτίωση των παραγωγικών μεθόδων καθώς και την αριστοποίηση των προϊόντων.

6) Η παρότρυνση για την αγορά ποικίλων προϊόντων καθιστά τη ζωή ανετότερη για πολλά στρώματα του πληθυσμού.

7) Συμβάλλει στη γνωριμία και σύνδεση του καταναλωτικού κοινού με νέα προϊόντα.

8) Σε εθνικό επίπεδο μια κατάλληλη διαφήμιση μπορεί να βοηθήσει κάθε χώρα να προβάλλει τα προϊόντα και τα αξιοθέατά της στο εξωτερικό με απώτερο σκοπό την αύξηση των εμπορικών συναλλαγών και του ρεύματος των ξένων επισκεπτών.

9) Το σύστημα των διαφημίσεων παρέχει εργασία σ’ ένα πλήθος ατόμων ποικίλων ειδικοτήτων (οικονομολόγους, ψυχολόγους, καλλιτέχνες, τεχνίτες… απλούς αφισοκολλητές).

10)Συντηρεί τα Μ.Μ.Ε. (τηλεόραση, εφημερίδες, περιοδικά).

11) Θετικός είναι και ο ρόλος της κοινωνικής διαφήμισης που δεν έχει εμπορικούς σκοπούς, αλλά αποσκοπεί στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού πάνω σε σοβαρά προβλήματα ή σημαντικούς τομείς της ζωής (π.χ. διαφημίσεις κατά του καπνίσματος και των ναρκωτικών, για την προστασία του περιβάλλοντος, για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις).

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

1) Η διαφήμιση είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για το κύμα του καταναλωτισμού που έχει κατακλύσει τις σύγχρονες κοινωνίες. Συχνά ασκείται συστηματική «πλύση εγκεφάλου». Ο άνθρωπος δεν καταναλώνει για να ζει αλλά ζει για να καταναλώνει.

2) Γελοιοποιούνται οι ανθρώπινες σχέσεις, αφού η έκφραση για παράδειγμα της αγάπης, της φιλίας, της στοργής συνδέεται με την αγορά κάποιου προϊόντος.

3) Δημιουργούνται πλασματικές ανάγκες και προβάλλονται αρνητικά πρότυπα ζωής.

4) Η διαφήμιση ανεβάζει το κόστος ενός αγαθού κατά ¼ ή κατά ½  της πραγματικής του αξίας οδηγώντας το αγοραστικό κοινό στην οικονομική αφαίμαξη.

5) Η τάση για διαρκώς μεγαλύτερη παραγωγή τείνει να οδηγήσει σ’ εξάντληση τους φυσικούς πόρους της γης καθώς και σε μια αυξανόμενη μόλυνση και καταστροφή του περιβάλλοντος. Παράλληλα παρατηρείται προσβολή του φυσικού τοπίου και καταστροφή της αισθητικής του αρμονίας.

6) Σε ηθικό επίπεδο καθιστά τον άνθρωπο έναν άβουλο και παθητικό δέκτη μηνυμάτων, κατεβάζει τα αισθητικά του κριτήρια, απονευρώνει το πνεύμα του, τον εκμαυλίζει.

7) Η υπερπροβολή διαφημίσεων προκαλεί κορεσμό και σύγχυση στον καταναλωτή.

8) Συχνά καλλιεργεί την τάση για πολυτέλεια και εύκολη ζωή ενώ στη συνέχεια οδηγεί τους ανθρώπους – ιδιαίτερα τους νέους – στην παρανομία και το έγκλημα.

9) Προσβάλλει έντονα την τρυφερή ψυχή κυρίως των μικρών παιδιών.

10)Η γλώσσα επηρεάζεται αρνητικά: τα γραμματικά και συντακτικά λάθη, οι ανορθογραφίες, η δημιουργία παράξενων λέξεων που παρατηρούνται στις διαφημίσεις εισβάλλουν στην καθημερινή ομιλία αλλοιώνοντας τη γλώσσα μας.

11) Στο χώρο της πολιτικής παρατηρείται διαστροφή των πολιτικών κριτηρίων και προβολή του λογοκοπικού δημαγωγισμού. 

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

· Αντίδραση του καταναλωτικού κοινού προκειμένου ν’ αποφύγει να γίνεται άθυρμα της καταναλωτικής μηχανής.

· Απαιτείται θωράκιση του ατόμου με κριτική σκέψη και αυτοέλεγχο.

· Έλεγχος των διαφημίσεων από τα διάφορα διαφημιστικά γραφεία και τήρηση συγκεκριμένων κανόνων επαγγελματικής δεοντολογίας.

·  Ο κρατικός φορέας και η πολιτεία πρέπει να ελέγχουν και να θεσπίσουν κανόνες δεοντολογίας προκειμένου να περιορίσουν τη διαφήμιση στα όρια της λογικής και της ευπρέπειας. Όταν παρατηρούνται φαινόμενα παραπληροφόρησης και χειραγώγησης, οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να παρεμβαίνουν και να επιβάλλουν κυρώσεις.