https://www.youtube.com/watch?v=ta0a90eMwSs&feature=youtu.be

Γιάννης Ρίτσος: ο ποιητής της ρωμιοσύνης

Παρίσι - 1920

"Αν στα είκοσι δεν μάθεις,

στα τριάντα δεν κάνεις,

στα σαράντα δεν έχεις,

τότε στα πενήντα ούτε θα μάθεις, ούτε 

θα κάνεις, ούτε θα έχεις."

Ο Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος (Imperator Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus, 26 Απριλίου 121 - 17 Μαρτίου 180) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 161 έως το 180. Κυβέρνησε ως συναυτοκράτορας με τον Λούκιο Βήρο από το 161 έως το θάνατο του Βήρου το 169. Ήταν ο τελευταίος από τους "Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες" και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς στωικούς φιλοσόφους. 

Ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψε το περίφημο έργο "Έις εαυτόν", στα ελληνικά, κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του. Ακόμη και σήμερα θεωρείται ως έργο μνημείο για μια διακυβέρνηση με γνώμονα το καθήκον και την εξυπηρέτηση του συνόλου.

  

                             Γενέθλιος ημέρα

Ανοίγεις σιγά το παράθυρο,

στον ουρανό ακροβατούν 

τα άυλα όνειρά σου…

Οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες ταξιδεύουν

μοναχικές και λησμονημένες,

συναντούν στο συγνεφοσύναχτο ουρανό

τις μάχες,

τους αγώνες,

τις νίκες, 

τα λάθη,

το χθες,

το σήμερα…

Δε σε πτοούν τα χρόνια 

που τραυματίζονται,

οι πληγές που βασανίζουν 

το ταλαιπωρημένο κορμί,

οι βαθιές ρυτίδες 

που αυλακώνουν το βλέμμα.

Θέλεις να συνεχίσεις να ζεις, ν’ αναπνέεις, 

να ταξιδεύεις…

Αγγίζεις τα βλέφαρα τ’ ουρανού.

Μια καινούρια ημέρα υψώνει 

τις κεραίες της δημιουργίας,

το χαμόγελο της ζωής 

ανυπόμονα περιμένει

τους μύριους επισκέπτες…

Δαιμονοποίηση ή εξορθολογισμός

Σκόρπιες σκέψεις, μπερδεμένες με ευχές και συγκρατημένες προσδοκίες, ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς.

Κι ακροβατώντας μεταξύ της ευθύνης  που έχω ως εκπαιδευτικός για τη σωστή διαπαιδαγώγηση των νέων, αλλά και της πίστης ότι τελικά και στην εκπαίδευση το «θαύμα μπορεί να είναι αλλού..», αρνούμαι ευθαρσώς να ταχθώ με όσους δαιμονοποιούν τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και  τους προσδίδουν, σχεδόν ολοκληρωτικά, την υπαιτιότητα για την αντικοινωνική, ατίθαση ή εκκεντρική συμπεριφορά των παιδιών μας. 

Το επιχείρημα πως και η δική μας γενιά επιβίωσε και προόδευσε χωρίς τη συμβολή της τεχνολογίας ( τουλάχιστον από τη μαθητική μας ηλικία),  φαντάζει στην εποχή μας ανεδαφικό και επιεικώς κωμικό…

Βρισκόμενη, συχνά, στο μέσο εντάσεων και προστριβών μεταξύ γονέων και παιδιών, αναρωτιέμαι αν οι λέξεις «εθισμός», «κίνδυνος», «απομόνωση» που συνοδεύουν την αφοριστική τοποθέτηση των πρώτων απέναντι στην « καινούρια» αυτή  ενασχόληση  των νέων, θα μπορούσαν να αντικατασταθούν  από άλλες, όπως «έλεγχος», «κριτική», «μέτρο» ακόμα  και «επιφυλακτικότητα».

Κανείς δεν μπορεί να αναιρέσει τη σπουδαιότητα  της φυσικής αλληλεπίδρασης ενός μικρού παιδιού με το περιβάλλον ( μέσω του αγγίγματος, της σωματικής επαφής και  του παιχνιδιού ) για την διάπλαση του εγκεφάλου του και την ψυχική του ωρίμανση. 

Ούτε, βέβαια, κατατάσσουμε  σε δευτερευούσης σημασίας τις εξωϋπολογιστικές δραστηριότητες των μαθητών. Άλλωστε, όσο κι αν η ιδιότητα και η εμπειρία μου ως διαδικτυακή εκπαιδευτικός με καθιστούν ένθερμη οπαδό της χρήσης υπολογιστών στην εκπαιδευτική διαδικασία, με βρίσκει , εν μέρει , σύμφωνη η άποψη του κορυφαίου αστρονόμου και πολέμιου της χρήσης υπολογιστών στα σχολεία, Cl.Stoll, ότι το διδακτικό μηχάνημα διδάσκει δεδομένα κι όχι ικανότητες. Είναι, όμως, στρουνθοκαμηλισμός να αποσιωπούμε τα οφέλη του Ίντερνετ σε μία γενιά παιδιών που έχει γαλουχηθεί από διαφορετικά, συγκριτικά με τα δικά μας, ερεθίσματα.

Αντί, λοιπόν, να μιλάμε για «παρενέργειες» του εκπαιδευτικού λογισμικού, καλύτερο θα ήταν να  εξοπλίζουμε τους νέους  με τις προκλήσεις του μέλλοντος και να ενδυναμώσουμε την ευφυία  τους με εναλλακτικούς τρόπους, εκτός, βέβαια, των παραδοσιακών. Άλλωστε, όπως και ο Sigmund Papert (εφευρέτης της γλώσσας προγραμματισμού logo και εκπαιδευτικός) ισχυρίζεται, «τα παιδιά μαθαίνουν ό,τι αγαπούν».. και τα παιδιά αγαπούν την τεχνολογία και τον διαδικτυακό κόσμο.

Μια ελεγχόμενη περιήγηση στο διαδίκτυο φέρνει αναντίρρητα κάθε άνθρωπο, πόσο μάλλον ένα παιδί, σε επαφή με τη διαφορετικότητα που απαντάται σε άτομα, έθνη και πολιτισμούς.

Επομένως, γιατί , στον αντίποδα του ισχυρισμού της κοινωνικής απομόνωσης, ως αποτέλεσμα της άμετρης  ενασχόλησης των νέων με τους υπολογιστές και τα διαδικτυακά παιχνίδια, να μην προτάξουμε την γνωριμία τους με ομοεθνείς ή ετεροεθνείς «φίλους» τους οποίους σε κάθε περίπτωση (είτε στον πραγματικό είτε στον διαδικτυακό κόσμο) οφείλουμε να «ελέγχουμε» ως φορείς επιρροής των παιδιών μας, εξασφαλίζοντας έτσι και μια «διαφάνεια» και επομένως ασφάλεια στην επικοινωνία τους; Μήπως στον πραγματικό κόσμο, δεν θα αφιερώσουμε ενέργεια και  ώρες συζητήσεων για να τα  βοηθήσουμε  να κατανοήσουν έννοιες όπως η «φιλία», ο «σεβασμός», η «αγαθοσύνη» και τα αντίθετά τους;

Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει ότι  κι αυτή η ευκολία έστω, στην αναζήτηση πληροφοριών που προσφέρει ο διαδικτυακός ιστότοπος, βοηθά έναν νέο να φτάσει σε «βάθη», και να αναζητά  ή να βρίσκει ακόμα και την προσωπική του ταυτότητα; 

...πως του δίνει τροφή για προβληματισμό, βήμα για ελεύθερη έκφραση  και χώρο για εναποθέτηση όλων αυτών των ερωτημάτων που τον απασχολούν, και στα οποία, πολλάκις ,γονείς και εκπαιδευτικοί κωφεύουν ή υποκριτικά δείχνουν πως αγνοούν την ύπαρξή τους;

...πως μπορεί ένας γονιός ή εκπαιδευτικός να επιτρέψει σε ένα παιδί να αποξενωθεί συναισθηματικά από τους οικείους του περιβάλλοντός του ή να αποπλανηθεί από έναν άγνωστο στον κυβερνοχώρο ή να αναπτύξει βίαιη συμπεριφορά, όταν χρέος κάθε κηδεμόνα και παιδαγωγού είναι η προστασία του ανηλίκου με κάθε τρόπο ,μέσω της καλλιέργειας , της ενδυνάμωσης της προσωπικότητάς του και της παροχής γνώσης, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει σταδιακά, όλους τους κινδύνους που ελλοχεύουν στον αληθινό κόσμο, σε αυτόν δηλαδή  που θα εξακολουθεί να υπάρχει και μετά το πάτημα του κουμπιού του υπολογιστή;

Σίγουρα δε θέλουμε να δημιουργήσουμε παιδιά φοβισμένα, που να ζουν σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, χωρίς να είναι ικανά να συμπορευτούν με τις επιταγές του σήμερα, αλλά νέους δραστήριους, με αυτοεκτίμηση και αυτονομία, απαλλαγμένους από κάθε είδους εθισμό (συμπεριλαμβανομένου και του διαδικτυακού) που αντιστρατεύεται τη μοναδικότητά τους και αποδυναμώνει την κρίση τους.

Θεμέλιος λίθος, ευεργετικός δαίμων και αγαθός προστάτης της σχέσης υψίστης σημασίας μεταξύ  νέου και υπολογιστή, αποτελεί πάντοτε η ορθή οικογενειακή δομή και κατ’επέκταση η στοργή και η επικοινωνία με την οποία  θα περιβάλλουν  οι γονείς τους δρώντες, ώστε να επιτευχθεί η εποικοδομητική τροφοδότησή της.

Κι επειδή αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου, μοιραία  να ενστερνίζεται την άποψη όσων  υποστηρίζουν πως πολύς λόγος γίνεται στις μέρες μας για τις «αμαρτίες» και καθόλου για τις «αρετές», θα επιμείνω να χρησιμοποιώ τη γνώση της «αμαρτίας» ως όχημα για τον δρόμο της «αρετής» και με αυτή  ως μέτρο, θα προσπαθώ να κάνω τον υπολογιστή, το διαδίκτυο και εντέλει,  κάθε τι το πρωτοπόρο ή νεωτερικό ,σύμμαχό μου στον αγώνα της εκπαίδευσης κι όχι φορέα κάλυψης της δικής μου «μικρής» ή «μεγάλης» ανικανότητας στην ορθή διαπαιδαγώγηση ενός σύγχρονου νέου.

Για το "Ετσι Μαθαίνω" γράφει η

Αγγελική Κυριακοπούλου

Πηγή:

etsimathainw.gr

Πότε ένα παιδί μπορεί να έχει δυσλεξία;

Κατά τη διάρκεια της Α' δημοτικού, όταν τα παιδιά ξεκινούν να διαβάζουν και να γράφουν, μια αρθρωτική δυσκολία  μπορεί από μόνη της να καθυστερήσει το μηχανισμό της μάθησης. Αυτό μπορεί να σημάνει την έναρξη μαθησιακών δυσκολιών ακόμα και δυσλεξίας.

Σύμφωνα με την International Dyslexia Association (IDA), 1 στους 10 ανθρώπους εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Μερικές ενδείξεις όπως η αργή ή ανακριβής  ανάγνωση, η κακή ορθογραφία, η δυσκολία γραφής, η αντικατάσταση λέξεων με παρόμοιες, καθώς και η αδυναμία του παιδιού στον προσανατολισμό  μπορούν να σηματοδοτήσουν ότι το παιδί σας δυσκολεύεται και χρήζει παρέμβασης και αξιολόγησης από ειδικό.

Πιο αναλυτικά, μερικές ενδείξεις είναι οι εξής:

1. Καθυστερεί πάρα πολύ στην ομιλία του.
2. Δυσκολεύεται να μάθει τα γράμματα και τους ήχους τους. Οι φωνολογικές διαταραχές ή η δυσκολία ταύτισης λέξης με ήχο είναι η πιο κοινή ένδειξη της δυσλεξίας.
3. Έχει δυσκολία στην οργάνωση του γραπτού αλλά και του προφορικού λόγου. Οι λέξεις και τα γράμματα συχνά μπερδεύονται στο μυαλό των παιδιών με δυσλεξία, γεγονός που καθιστά πολύ πιο δύσκολη την ανάγνωση και τη γραφή.
4. Έχει πρόβλημα στην απομνημόνευση αριθμών και γεγονότων. Η απομνημόνευση είναι δύσκολη στην αρχή αλλά αν εξακολουθεί  να υπάρχει μετά από επαναλαμβανομένη εξάσκηση, θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη δυσλειτουργίας.
5. Εμφανίζει δυσκολία στην ανάγνωση. Το παιδί σας διαβάζει αργά, συλλαβιστά και διστακτικά μην κατανοώντας αυτό που έχει διαβάσει. Αποτελεί και αυτό μια ακόμη ένδειξη.
6. Προβλήματα κατανόησης. Το να κατανοήσει το παιδί αυτό που διαβάζει ή του διαβάζουν συμβάλλει σημαντικά στη σχολική επίδοση του παιδιού. Ένα τέτοιο πρόβλημα μπορεί να το αποθαρρύνει μην μπορώντας να συλλέξει τις πληροφορίες που χρειάζεται.
7. Δυσκολεύεται στην ορθογραφία των λέξεων. Δεδομένου ότι τα δυσλεκτικά παιδιά συχνά συγχέουν τα γράμματα σε μια λέξη (νωπι αντί πίνω), αυτό τα οδηγεί στο να κάνουν περισσότερα ορθογραφικά λάθη σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.
8. Έχει προβλήματα στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Είναι πολύ εύκολο για ένα μικρό παιδί να μάθει τις βασικές αρχές μιας ξένης γλώσσας.  Έτσι, αν το παιδί σας δυσκολεύεται στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, πρόκειται για μια δυσκολία που παραπέμπτει σε δυσλεξία.
9. Έχει δυσκολία στο να κάνει σωστά μια μαθηματική πράξη. Διαταραχές όπως να θυμηθεί βασικούς αριθμούς και γεγονότα αναφέρεται ως δυσαριθμησία και ανήκει στα συμπτώματα της δυσλεξίας.

Δεν σημαίνει πάντα ότι αν ένα παιδί που εμφανίζει δυσκολίες σε μερικά από τα παραπάνω συμπτώματα είναι δυσλεκτικό. Αλλά αν το παιδί σας έχει κάποια από αυτά, θα πρέπει να αξιολογηθεί η κατάστασή του. 

Το παιδί εξετάζεται από εξειδικευμένο ειδικό όπως είναι ο λογοθεραπευτής, ο ψυχολόγος ή ακόμη και από αναπτυξιολόγο, στους παρακάτω τομείς όπως είναι η νοητική του ικανότητα, η νευρο-ψυχολογική του ωριμότητα,  η άμεση μνήμη ακολουθιών, η ολοκλήρωση παραστάσεων, η γραφο-φωνολογική ενημερότητα κ.α., μέσα από εξειδικευμένα τεστ που μπορούν διαγνώσουν αν το παιδί έχει δυσλεξία ή μαθησιακές δυσκολίες. 

Η έγκαιρη διάγνωση και η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ενισχύει το παιδί στους τομείς που υστερεί, ενθαρρύνοντας το. 

Χατζηνικολάου Ευστρατία – Ρίτα, B.Sc in Logopaedics, dromostoulogou.gr.

Νευρική Ανορεξία και Διαταραχές Διατροφής

Τι είναι οι Διαταραχές Διατροφής;

Οι διαταραχές της διατροφής χαρακτηρίζονται από διατάραξη της σχέσης μεταξύ της πρόσληψης του φαγητού και της εικόνας του σώματος, οδηγώντας σε συχνά επακόλουθα προβλήματα υγείας. Αν και οι διαταραχές της θρέψης συναντώνται κυρίως σε εφήβους και στους νεαρούς ενήλικες, παρουσιάζονται με αυξανόμενη συχνότητα στα παιδιά και στους προεφήβους. Η ανορεξία εκτιμάται ότι εμφανίζεται σε ποσοστό <3% των εφήβων γυναικών και η νευρογενής βουλιμία στο 1% έως το 4%.

Οι διατροφικές διαταραχές που εμφανίζονται πιο συχνά είναι η Νευρική Ανορεξία, η Νευρική Βουλιμία και η Επεισοδιακή Υπερφαγία.

Η Νευρική Ανορεξία  παρά τη λέξη «ανορεξία» δεν εμπεριέχει έλλειψη της όρεξης για φαγητό. Το νεαρό άτομο έχει αισθήματα πείνας όμως ασκεί έλεγχο πάνω στην ορμή του για φαγητό. 

Το σύνηθες είναι η Νευρική Ανορεξία να ξεκινάει στην εφηβεία. Οι έφηβοι που πάσχουν χαρακτηρίζονται από μεγάλη απώλεια βάρους, χωρίς να υπάρχει λόγος, πχ αρρώστια. Μειώνουν σημαντικά την τροφή τους, ενώ προσπαθούν να αρνηθούν την αίσθηση της πείνας. Επιθυμούν όλο και πιο λεπτό σώμα ενώ έχουν έντονο το φόβο του πάχους. Βλέπουν το σώμα τους πιο γεμάτο από ότι είναι (διαστρεβλωμένη αντίληψη) ενώ η αυτοεκτίμησή τους επηρεάζεται από το βάρος και την αίσθηση του σώματος. Έχουν μια σημαντική επιθυμία ελέγχου της ζωής τους ώστε να νιώσουν ικανοί. 

Αυτό πιστεύουν ότι μπορούν να το πετύχουν με το να ελέγχουν τη διατροφή και το βάρος τους. Πολλές φορές τα σημάδια ασιτίας είναι ορατά πάνω τους και συχνά οι έφηβες έχουν αμηνόρροια ή διαταραχές στον κύκλο.

Η Νευρική Βουλιμία χαρακτηρίζεται από κύκλους υπερφαγίας και κάθαρσης. Όπως και στην ανορεξία, αυτή η συμπεριφορά οδηγείται από την επιθυμία να ρυθμίσουν συναισθήματα και ανησυχίες για το σώμα και το βάρος. 

Ο κύκλος ξεκινάει με τον έφηβο να καταναλώνει γρήγορα μεγάλες ποσότητες φαγητού σε μικρό χρονικό διάστημα. Νιώθει πως δεν μπορεί να σταματήσει τη συμπεριφορά που τη χαρακτηρίζει ως αυτόματη. Έπειτα εμφανίζονται δυσάρεστα συναισθήματα όπως θυμός, τύψεις, λύπη και αηδία για τον εαυτό τους. Συγχρόνως προκαλείται σωματική δυσφορία και άγχος ότι θα πάρει βάρος. 

Έτσι ο έφηβος προσπαθεί να ξεφορτωθεί το φαγητό που κατανάλωσε με το να κάνει εμετό, να χρησιμοποιεί καθαρτικά ή διουρητικά, με το να ασκείται υπερβολικά, με το να παραλείπει γεύματα και να κάνει στερητική δίαιτα. 

Αυτές οι καθαρτικές μέθοδοι δεν επιτυγχάνουν τους επιθυμητούς στόχους, που είναι να νιώθει πιο άνετα σωματικά και να μην πάρει βάρος, αντίθετα είναι πολύ επιζήμιες και επικίνδυνες για την υγεία. Οι έφηβοι που έχουν  Βουλιμία χρησιμοποιούν το βάρος τους ως μέτρο για την αυτοεκτίμησή τους. 

Συχνά έφηβοι με Βουλιμία έχουν φυσιολογικό βάρος.

Η Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας (Δ.Ε.Υ.) πρόσφατα θεωρήθηκε ξεχωριστή διαταραχή. Διακρίνεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας. Όσοι αντιμετωπίζουν τη Δ.Ε.Υ. καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού από ότι είναι το φυσιολογικό σε αντίστοιχες περιστάσεις. 

Τρώνε γρήγορα και πολύ, ακόμα και όταν δεν πεινάνε κυρίως  όμως όταν βρίσκονται μόνοι. Τρώνε για να ανακουφίσουν τον εαυτό τους, να αποφύγουν δυσάρεστες καταστάσεις αλλά και να μουδιάσουν τα συναισθήματα τους. 

Η υπερφαγία είναι μια προσπάθεια να ανακουφιστούν συναισθηματικά, όμως μετά  νιώθουν ντροπή και ενοχή για τη συμπεριφορά τους. Δεν προσπαθούν όμως να αντισταθμίσουν τη συμπεριφορά τους με καθαρτικές μεθόδους όπως στη νευρική βουλιμία.

Τι μπορείτε να κάνετε;

Προσπαθήστε να αποφύγετε, να κατηγορήσετε, να ντροπιάσετε ή να ενοχοποιήσετε τον έφηβο ή το παιδί σχετικά με τις πράξεις ή τους φόβους του. Μη χρησιμοποιήσετε εκφράσεις όπως «πρέπει να φας», «φέρσου υπεύθυνα». Αντίθετα πείτε «ανησυχώ για σένα γιατί αρνείσαι  να φας πρωινό ή μεσημεριανό» ή « Φοβάμαι κάθε φορά που σε ακούω να κάνεις εμετό»!

Είναι σημαντικό οι γονείς να μην ασχολούνται υπερβολικά με την εμφάνιση, τις επιδόσεις ή με την υγεία και τη διατροφή. Σε όλα χρειάζεται μέτρο. Να δώσουν στα παιδιά τους να καταλάβουν ότι το ουσιαστικό είναι το συναίσθημα, η ποιότητα που έχουν ως άνθρωποι στο σύνολο, συναισθηματικά, διανοητικά, κοινωνικά και όχι μόνο η εμφάνιση.

Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας πάσχει από μια διατροφική διαταραχή, είναι σημαντικό να μοιραστείτε μαζί του την ανησυχία σας. Όταν πλησιάσετε το παιδί σας, είναι σημαντικό να μοιραστείτε τις ανησυχίες σας με ένα τρυφερό – μη επικριτικό τρόπο.

Να είστε ήρεμοι, θετικοί, συγκεντρωμένοι και με σεβασμό στο παιδί σας και την ιδιωτικότητά του. Προσέξτε να αποφύγετε επικριτικές ή κατηγορικές προτάσεις γιατί αυτές θα κάνουν τον έφηβο επιθετικό. Αντίθετα συγκεντρωθείτε στις συγκεκριμένες συμπεριφορές που σας ανησυχούν.

Κάντε ότι μπορείτε για να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας. Δώστε του ευκαιρίες και ενθάρρυνση. Μια καλή αυτοεκτίμηση είναι το καλύτερο φάρμακο για την αντιμετώπιση της διαταραχής.

Σίγουρα θα πρέπει να επισκεφτείτε ένα γιατρό για να κάνει το παιδί σας όλες τις ιατρικές εξετάσεις που χρειάζονται. Ο έφηβος με διατροφική διαταραχή χρειάζεται διατροφολογική υποστήριξη αλλά και υποστήριξη από επαγγελματία ψυχικής υγείας  (ψυχολόγο, ψυχίατρο). Για ένα καλύτερο αποτέλεσμα όλες οι παραπάνω ειδικότητες θα πρέπει να συνεργαστούν μαζί με τους γονείς και τον έφηβο για πιο ολιστική αντιμετώπιση.

Για οποιοδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056» ή ηλεκτρονικά στην διεύθυνση sos1056@hamogelo.gr ώστε να συζητήσετε όλα αυτά που σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.

https://www.facebook.com/hamogelo.org