Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης «Τ’ αγνάντεμα»»

1) Να διακρίνετε το διήγημα σε έξι (6) νοηματικές ενότητες και να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για την καθεμιά. 

2) Να παρακολουθήσετε τις χαρακτηριστικές όψεις της Σκιάθου του Παπαδιαμάντη: τον κύκλο ζωής της φύσης καθώς και τη στενή εξάρτηση των ανθρώπων απ’ αυτήν (εργασία, κοινωνικές δραστηριότητες, συναισθηματική διάθεση, ήθος).

3) Το κείμενο που διαβάσατε είναι διήγημα και συγκεντρώνει πολλά ηθογραφικά γνωρίσματα (χωροχρόνος, λογοτεχνικοί ήρωες και λειτουργίες, ιδεολογικά χαρακτηριστικά). Να τα εντοπίσετε μέσα στο κείμενο.

4) Το διήγημα αυτό αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα γραφής του Παπαδιαμάντη, καθώς συνδυάζει τη γλαφυρή ανθρωπογεωγραφία του με βασικά γνωρίσματα της αφηγηματικής του τεχνικής (διάρθρωση και αφηγηματικά μέρη, κυκλική αφήγηση, παντογνώστης αφηγητής, χαρακτηρολογική περιγραφή, ελεύθερος πλάγιος λόγος, μίμηση, παράδειγμα, παραμυθιακή διήγηση). Επιχειρήστε να τα καταγράψετε αντλώντας τα κατάλληλα χωρία μέσα απ’ το κείμενο.

5) Να προβάλλετε την οπτική γωνία του αφηγητή: πώς καταγράφει τη συλλογική ψυχολογία των ναυτικών την ημέρα της αναχώρησης και πώς ερμηνεύει την εθιμοτυπία, τα αισθήματα και τις σκέψεις των γυναικών;

6) Γιατί οι γυναίκες συγκεντρώνονται συχνά στο ξωκλήσι της Παναγίας της Κατευοδώτρας; Ποιος ο διπλός σκοπός της παρουσίας τους;

7) Γιατί ο Παπαδιαμάντης χρησιμοποιεί στη διήγησή του τη γριά καπετάνισσα Συρραχίνα;

8) Ποια η σκοπιμότητα της ενδιάμεσης αφήγησης της ιστορίας της Φλανδρώς;

9) Πώς προβάλλεται ο Θεός - από τα αρχαία έως τα χριστιανικά και νεότερα χρόνια – απέναντι στους ανθρώπους και τα αισθήματά τους;

10) Ν’ αναλύσετε τα χαρακτηριστικά της γλώσσας και του ύφους του Παπαδιαμάντη.

11) Ν’ αντιστοιχίσετε τις ακόλουθες προτάσεις με τα κατάλληλα σχήματα λόγου:

«ωσάν λαμπάδα του Επιταφίου»	προσωποποίηση
«τα μάτια της εστέγνωσαν»	παρήχηση του «κ»
«…κατέβαινεν  από το ύψος του βραχώδους βουνού…»	οπτική εικόνα
«και τα κύματα επικράθηκαν… εθέριεψαν»	μεταφορά
«Στο καλό, πουλί μου, στο καλό!»	ασύνδετο σχήμα
«εσκάρωσε καινούργιο καράβι»	παρομοίωση
«το εξωκκλήσι της Παναγίας της Κατευοδώτρας»	κινητική εικόνα
«με τας ράχεις, με τας κορυφάς, με τας εσοχάς…»	επανάληψη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν επιθυμείτε να εντρυφήσετε στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και το έργο του, μπορείτε  να μελετήσετε την Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών (http://papadiamantis.net/)