Εμμανουήλ Ροΐδης «Η εορτή του πατρός μου»

1) Να προσδιορίσετε τον τόπο και το χρόνο του κειμένου.

2) Το  συγκεκριμένο διήγημα εντάσσεται στον κύκλο των «αυτοβιογραφικών» έργων του Εμμανουήλ Ροΐδη και η δράση του εκτυλίσσεται στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Σύρο. Να δικαιολογήσετε αυτή τη θέση.

3) Μερικά από τα γνωρίσματα της γραφής του Ροΐδη είναι η παντελής έλλειψη αισθηματισμού, ο ψυχρός αυτοέλεγχος, η ειρωνεία και ο σαρκασμός. Να τα εντοπίσετε μέσα στο διήγημα:

4) Να περιγράψετε το μοντέλο της παρουσιαζόμενης οικογένειας. Πώς προβάλλεται η στάση του πατέρα, πώς η εμμονή της μητέρας σε εξωτερικούς τύπους, ποιες οι σχέσεις μεταξύ των μελών; Υπάρχουν προσποίηση και θεατρινισμός;

5) Ο Εμμανουήλ Ροΐδης, αν και ένθερμος υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας, γράφει στην καθαρεύουσα. Γιατί κατά τη γνώμη σας το κάνει αυτό; Μήπως εξυπηρετεί την ειρωνική διάθεσή του και γενικότερα τη σάτιρα;

6) Να περιγράψετε τις παιδαγωγικές αντιλήψεις της μεγαλοαστικής οικογένειας που προβάλλονται στο απόσπασμα του σχολικού βιβλίου. Πώς αξιολογείτε τη χρήση του πληθυντικού αριθμού, τις υπερβολικές προσφωνήσεις, το «φροντιστήριο» συμπεριφοράς;

7) Να υπογραμμίσετε και να δικαιολογήσετε ποιοι από τους παρακάτω χαρακτηρισμούς που αφορούν τον πατέρα ισχύουν:

προσιτός	εργατικός
ευγενικός	τυπικός
ολιγόλογος	νευρικός
επιφυλακτικός προς το γιο του	αυστηρός
οξύθυμος	αστείος

8) Να αντιστοιχίσετε τις φράσεις-προτάσεις της Στήλης Α’ με τα εκφραστικά μέσα και σχήματα λόγου της Στήλης Β΄:

Στήλη Α’	Στήλη Β’
«… απαράλλακτα καθώς εις το θέατρον»	Εικόνα οπτική
«μ’ εβασάνιζαν οι χιονίστραι»	Εικόνα ακουστική
«ξύουσα την κεφαλήν της με τη βελόνην του πλεξίματος»	Μεταφορά
«Το τοιούτο περίχυμα…»	Παρομοίωση
«Κατ’ εκείνην … ηκούσαμεν το βήμα του πατρός μου»	Παρήχηση (του τ)

9) Στη σύγχρονη εποχή εντοπίζεται το πρόβλημα της κατανόησης και της ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών; Να αναπτύξετε την άποψή σας σε μία παράγραφο.