Ταξιδεύοντας μαζί...

" Επάνω σ' ένα ακοίμητο αερόστατο

ατενίζουμε το καθάριο χρώμα τ' ουρανού,

τις ανθισμένες κοιλάδες του μυαλού,

την ανεξίτηλη θαλασσινή δροσιά,

τους ορεινούς στυλοβάτες της απεραντοσύνης...

Οι ψυχές μας γίνονται συνοδοιπόροι..."

Σας καλωσορίζω στο ιστολόγιό μου ελπίζοντας να κάνουμε πολλά ταξίδια - ονειρικά και μακρινά - στο χώρο του πνεύματος, της τέχνης και της δημιουργίας...

Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ : Συγκεντρωτικός Πίνακας Ουσιαστικών

Α ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Με αστερίσκο τα ουσιαστικά κλίνονται μόνο στον ενικό αριθμό (singularia tantum), ενώ τα υπογραμμισμένα κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό (pluralia tantum).

ΑΡΣΕΝΙΚΑ

Aeneas, -ae* (= ο Αινείας / 2,10)

Anchises, -ae* (= ο Αγχίσης / 2)

Belgae, – arum (= οι Βέλγοι, η χώρα των Βέλγων / 7)

Caligula, -ae* ( = ο Καλιγούλας / 20)

Catilina, -ae* (= ο Κατιλίνας /19)

incola, -ae (= κάτοικος /1,3)

poeta, -ae (= ποιητής /1,5)

Trebia, -ae* (= ο ποταμός Τρεβίας /11)

ΘΗΛΥΚΑ

Aethiopia, -ae* (= η Αιθιοπία / 3)

Africa, -ae* (= η Αφρική / 2,11)

agriculture, -ae (= γεωργία /15)

Alba, -ae Longa, -ae* (= η Άλβα Λόγγα /10)

Alia, -ae* (= ο ποταμό Αλίας /II)

arnica, -ae (= φίλη /1)

amicitia, -ae (- φιλία, συμμαχία / 4)

Andromeda, -ae* (= η Ανδρομέδα/3)

Athenae, -arum (= η Αθήνα /14)

audacia, -ae* (= τόλμη / 4)

avaritia,-ae* (= πλεονεξία, απληστία/4)

belua, -ae (= άγριο ζώο, κήτος / 3)

Campania, -ae* (= η Κομπανία / 5)

Cannae, -arum (= οι Κάννες/11)

Cassiope, -es* (= η Κασσιόπη / 3)

cauda, -ae (= ουρά /18)

causa, -ae (= αιτία /17)

cera, -ae (= κερί/ 8)

clava, -ae (= ρόπαλο /18)

Concordia, -ae* (= ομόνοια/4)

copia, -ae (= αφθονία /11)

cura, -ae (= έγνοια, φροντίδα /1)

diaeta, -ae (= θερινή κατοικία / 20)

Diana, -ae* (= η Άρτεμη / 8)

epistula, -ae (= επιστολή /1)

femina, -ae (= γυναίκα / 9)

fiducia, -ae (= εμπιστοσύνη, αυτοπεποίθηση /13)

filia, -ae (= θυγατέρα / 3,12)

filiola, -ae (= κορούλα /12)

forma, -ae (= σχήμα, ομορφιά / 3)

fortuna, -ae (= τύχη /1)

fuga, -ae (= φυγή /16)

Gallia, -ae* (= η Γαλατία /11)

gloria, -ae (= δόξα/5)

hasta, -ae (= δόρυ / 3)

Hispania, -ae* ( = η Ισπανία /11,18)

hostia, -ae (= σφάγιο για θυσία / 3)

Ilia, -ae* (= η Ρέα, η Ιλία /10)

injuria, -ae (= αδικία, προσβολή /1, 9Α)

inopia, -ae (= έλλειψη / 7)

insidiae, -arum (= ενέδρα, δόλος, τέχνασμα/2,11)

Italia, -ae* ( = η Ιταλία / 2,5Π, 10,11)

iustitia, -ae* (= δικαιοσύνη / 4)

lacrima, -ae (= δάκρυ / 9,17)

Lucretia, -ae* (= η Λουκρητία/9)

luna, -ae* (= σελήνη /13)

lupa, -ae (= λύκαινα/10)

Minerva, -ae* (= η Αθηνά / 8)

miseria, -ae (= δυστυχία /1)

ora, -ae (= ακτή / 3)

patria, -ae (= πατρίδα / 2,4)

Persa, -ae* (= ο Πέρσης /12)

Perses, -ae* (= ο Περσέας, ο βασιλιάς της Μακεδονίας /12)

porta, -ae (= πόρτα /10)

pudicitia, -ae* (= αιδημοσύνη, τιμή, αγνότητα 19)

puella, -ae (= κορίτσι, κοπέλα/3,12)

pugna, -ae (= μάχη /13,19)

querela, -ae (= παράπονο, διαμαρτυρία /1)

reglna, -ae (= βασίλισσα / 2)

Roma, -ae* (= η Ρώμη /1,18)

sapientia, -ae* (= σοφία, φρόνηση / 4) silva, -ae (= δάσος / 8)

spelunca, -ae (= σπηλιά /18)

turba, -ae (= πλήθος /20)

Stella, -ae (= αστέρι /13)

via, -ae(= δρόμος/18)

terra, -ae (= γη /1)

victoria, -ae (= νίκη /11)

Tertia, -ae* (= Τερτία/12)

Zama, -ae* (= η Ζάμα/11)

Troia, -ae* (= Τροία/2)

Παρατηρήσεις

1. Το ουσιαστικό incola, -ae είναι αρσενικού και θηλυκού γένους.

2. Το ουσιαστικό copia, -ae είναι ετερόσημο (copia, -ae = αφθονία / copiae, -arum = στρατιωτικές δυνάμεις).

3. Το ουσιαστικό cera, -ae (= κερί) στον πληθυντικό σημαίνει ό,τι και το pugillares, -ium (= πλάκες αλειμμένες με κερί).

4. To fortuna, -ae (= τύχη) στον πληθυντικό (fortunae, -arum) σημαίνει «αγαθά, περιουσία».

Β’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

ΑΡΣΕΝΙΚΑ

adversarius, -ii (= αντίπαλος, εχθρός /13)

ager, agri (= αγρός / 5,11)

animus, -i (= ψυχή /5, 6,12,13,14)

annus, -i (= έτος / 4, 5,10,11, 20)

aper, apri (= κάπρος, αγριογούρουνο / 8)

Arverni, -orum (= Αρβέρνοι, έθνοςτης Γαλατίας /16)

Augustus, -i* ( = ο Αύγουστος /10)

Cacus, -i* (= ο Κάκος /18)

calceus, -i (= υπόδημα, μποτίνι / 3)

caseus, -i (= τυρί /15)

Cassius, -ii/-i* (= ο Κάσσιος /14)

catellus, -i (= σκυλάκι /12)

Cepheus, -i και -eos* (= ο Κηφέας / 3)

Claudius, -ii/-i* (= ο Κλαύδιος / 20)

Cornelius, -ii/-i / Tacitus, -i* (= ο Κορνήλιος Τάκιτος / 8)

culter, cultri (= μαχαίρι/9)

deus, -i(= θεός/3,4)

dolus, -i (= δόλος/2)

elephantus, -i (= ελέφαντας /11)

equus, -i (= άλογο /15)

Fabius, -ii/-i Maximus, -i* (= ο Φάβιος Μάξιμος /11)

Falernus, -i* (ager) (= ο Φαλερνός αγρός, περιοχή της Καμπάνιας /II)

filius, -ίί/-ί(=γιος/2,9,10)

fluvius, —ii/—ί (= ποτάμι /18)

Gaius, -ii/-i Antonius, —ii/—i* (= ο Γάιος Αντώνιος /19)

Gaius, —ii/—i Plinius, -ii/-i* (= ο Γάιος Πλίνιος / 8)

Gaius, -ii/-i Sallustius, -ii/-i* (= ο Γάιος Σαλλούστιος /19)

Gallus, -i (= ο Γαλάτης /17)

gladius, -ii/-i (= ξίφος /16)

Graecus, -i ( = ο Έλληνας / 2)

lulus, -i* (= ο’Ιουλος/10)

Iunius, -ii/-i Brutus, -i* ( = ο Ιούνιος Βρούτος / 9,10)

Lucius, -ii/-i Aemilius, -ii/-i Paulus, -i* (= ο Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος /12,13)

Lucius, — ii/—ί Sergius, -ii/-i Catallna, -ae* (= ο Λεύκιος Σέργιος Καταλίνας /19)

legatus, -i (= διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, πρέσβης, απεσταλμένος / 7,13,16)

liber, libri(= βιβλίο/5)

locus, -i (= τόπος / loca, -orum = τόποι, loci, -orum = χωρία βιβλίου / 5,15)

magister, γεν. magistri (= δάσκαλος / 5)

maritus, -i (= ο σύζυγος / 9)

Marcus, -i Antonius, -ii/-i* (= ο Μάρκος Αντώνιος /14)

Marcus, -i Tullius, -ii/-i* (= ο Μάρκος Τύλλιος /19)

minister, γεν. ministri (= θεράποντος, υπηρέτης / 6)

modus, -i (= τρόπος / 9,13)

mortuus, -i (= νεκρός /14)

natus, -i (= γιος / 2)

Neptunus, -i* (= ο Ποσειδώνας / 3)

Nervii, -orum (= οι Νέρβιοι, η χώρα των Νερβίων / 7)

numerus, -i (= αριθμός /16)

Octavianus, -i* (= ο Οκταβιανός /14)

Orcus, -i* (= ο Πλούτωνας /14)

Ovidius, -ii/-i* (= ο Οβίδιος /1)

Perseus, -i και -eos* (= ο Περσέας, ο μυθικός ήρωας / 3)

pontus, -i (= θάλασσα / 2)

populus, -i (= λαός/9,10,11)

Publius, -ii/-i* (= ο Πόπλιος /ll)

puer, pueri (= παιδί/5)

Remus, -i* (= ο Ρώμος /10)

Romanus, -i (= ο Ρωμαίος / 4,10,11)

Romulus, -i* (= ο Ρωμύλος /10,18)

scopulus, -i (= βράχος / 3)

Sedulius, —ii/—i* (= ο Σεδούλιος /11)

servus, -i (= δούλος, υπηρέτης / 6,14)

Sextus, -i Tarquinius, -ii/-i* (= ο Σέξτος Ταρκύνιος / 9)

Silius, -ii/-i Italicus, -i* (= ο Σίλιος Ιταλικός / 5)

socius, -ii (= σύντροφος / 2,19)

somnus, -i (= ύπνος /14,18)

stilus, -i (= γραφίδα / 8)

Sulpicius, -ii/-i Gallus, -i* (= ο Σουλπίκιος Γάλλος /13)

Tarquinius, -ii/-i Collatlnus, -i* (= ο Ταρκύ¬νιος Κολλατίνος / 9)

Tarquinius, -ii/-i Superbus, -i* (= ο Ταρκύ¬νιος ο Υπερήφανος / 9)

Ticmus, -i* (= ο Τίκινος ποταμός /11) Trasumenus, -i* (= η λίμνη Τρασιμένη /11)

triumphus, -i (= θρίαμβος /12)

ventus, -i (= άνεμος / 2)

Vergilius, -ii/-i* (= ο Βεργίλιος/5) vesper, γεν. vesperi (= εσπέρα, βράδυ /12)

vir, γεν. viri (= άνδρας / 5, 6,19)

ΟΥΔΕΤΕΡΑ

arma, -orum (= όπλα /16)

bellum, -i (= πόλεμος / 4, 5, 10, 11, 12, 13, 14,15)

beneficium, -ii/-i (= ευεργεσία/4) caelum, -i (= ουρανός /10,13)

castra, -orum (= στρατόπεδο / 7,16, 20)

consilium, -ii/-i (= σκέψη, σχέδιο / 6) delictum, -i (= έγκλημα / 9)

dictum, -i (= λόγος /12)

ephippium, -ii/-i (= εφίππιο, σέλα / 15) frumentum, -i (= δημητριακά, σιτάρι/7) fundamentum, -i (= θεμέλιο / 6) Hermaeum, -i* (= το Ερμαιο / 20) hiberna, -orum (= χειμερινό στρατόπεδο / 7)

imperium, -ii/-i (= εξουσία / 9,10,20) ingenium, -ii/-i (= πνεύμα / 4, 5,19) incitamentum, -i (= ερέθισμα / 8) Lavinium, -ii/-i* (= το Λαβίνιο /10) monstrum, -i (= θέαμα παράξενο και

φοβερό /13)

monumentum, -i (= μνημείο, τάφος / 5) oraculum, -i (= μαντείο / 3)

osculum, -i (= φιλί /12)

periculum, -i (= κίνδυνος / 4,17)

pilum, -i (= ακόντιο /16)

proelium, —ii/—i (= μάχη /15,19) regnum, -i (= βασίλειο /10)

Saguntum, -i* (= το Σάγουντο/11) signum, -i (= σημαία/16) solarium, -ii/-i (= λιακωτό / 20)

somnium, -ii/-i (= όνειρο /14)

studium, -ii/-i (= σπουδή, ασχολία /15) supplicium, -ii/-i (= τιμωρία/4,14) tabernaculum, -i (= σκηνή /17) templum, -i (= ναός / 5)

ergum, -i (= πλάτη, νώτα /16) testamentum, -i (= διαθήκη /17)

velum, -i (= παραπέτασμα, κουρτίνα / 20)

venabulum, -i (= κυνηγετική λόγχη / 8)

verbum, -i (= λόγος / 7)

vestigium, -ii/-i (= ίχνος, αποτύπωμα /18)

vinum, -i (= κρασί /15)

Παρατηρήσεις

1. Το ουσιαστικό elephantus, -i (= ελέφαντας) κλίνεται και σύμφωνα με τη γ’ κλίση (elephas, -antis).

2. Το ουσιαστικό locus, -i (= τόπος) είναι ετερογενές, δηλ. στον πληθυντικό κλίνεται και ως αρσενικό (loci, -orum = τα χωρία του βιβλίου) και ως ουδέτερο (loca, -orum = τόποι).

3. Το ουσιαστικό supplicium, -ii/-i (= τιμωρία) είναι ετερόσημο, δηλ. στον πληθυντικό supplicia, -orum σημαίνει «ικεσία, λατρεία, προσευχές».

Γ’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

ΑΡΣΕΝΙΚΑ

bos, bovis (= βόδι/18)

Caesar, -ris* (= ο Καίσαρας / 7,10,16)

career, -ris (= φυλακή /19)

Carthaginiensis, -is (= ο Καρχηδόνιος /11)

Cicero, -onis* (= ο Κικέρωνας /19)

collis, -lis (= λόφος / 7)

commilito, -onis (= συστρατιώτης,

σύντροφος / 20)

consul, -is (= ύπατος / 9,12,19)

dolor, -oris (= πόνος / 9)

dux, -cis (= αρχηγός, στρατηγός /11,16) eques, γεν. equitis (= ιππέας /16) familiaris, -is (= φίλος, γνωστός /17) finis, γεν. finis (= τέλος /10)

fons, γεν. fontis (= πηγή / 6)

Geryon, γεν. Geryonis* (= ο Γηρυόνης /18)

grex, γεν. gregis (= κοπάδι /18) Hannibal, -lis* (= ο Αννίβας /ll) Hercules, -lis (& Herculi)* (= ο Ηρακλής /18)

homo, -inis (= άνθρωπος /14,15)

hostis, -is (= εχθρός / 7,16)

imperator, -oris (= στρατηγός, αυτοκράτορας /13, 20)

insidiator, -oris (= συνωμότης,

δολοφόνος / 20)

interpres, -etis (= ερμηνευτής/6) iudex, γεν. iudicis (= δικαστής / 6) Lemovlces, -um (= οι Λεμόβικες, έθνος της Γαλατίας /16)

mercator, -oris (= έμπορος /15,17) miles, -itis (= στρατιώτης / 7,13,19,20) mons, γεν. montis (= βουνό / 6Π, 8) mos, γεν. mods (= συνήθεια, έθιμο /10) pastor, -oris (= βοσκός /18)

pater, -tris (= πατέρας / 9,12)

pes, γεν. pedis (= πόδι /15,20) princeps, -ipis (= ηγεμόνας /16) pudor, -oris (= ντροπή /17)

pugillares, -ium (= πλάκες αλειμμένες με κερί / 8)

rex, -gis (= βασιλιάς / 9)

rumor, -oris (= φήμη, νέα / 20)

Scipio, -onis* (= ο Σκιπίωνας /11) speculator, -oris (= ανιχνευτής, κατάσκοπος / 7)

terror, -oris (= τρόμος /13,14)

Tiberis, -is* (= ο Τίβερης /18)

timor, -oris (= φόβος /14,17) Vercingetorix, -gis* (=ο Βερκιγγετόριγας /16)

ΘΗΛΥΚΑ

aequitas, -atis* (= ισότητα, δικαιοσύνη / 6)

aetas, -atis (= ηλικία / 20)

Alpes, – (και συνήθως Alpes, -ium) (= οι

Αλπεις /11)

ars, γεν. artis (= τεχνη / 6Π, 13) caedes, -is (= σφαγή / 7,16, 20)

caro, γεν. carnis (= κρέας /15)

civitas, -atis (= πολιτεία / 6,15,16) clades, -is (= καταστροφή, συντριβή /ll) cogitatio, -onis (= σκέψη, λογισμός/ 8) cohors, -rtis (= κοόρτη /16) Dido, -onis* (= η Διδώ / 2)

foris, -is (και συνήθως fores, -ium)

(= πόρτα/20)

gens, γεν. gentis (= λαός, έθνος /11) legio, -onis (= λεγεώνα / 7)

lex, -gis (= νόμος/6)

libertas, -atis (= ελευθερία / 6) magnitudo, -inis (= μέγεθος /14,17) mens, γεν. mentis (= νους / 6) Neapolis, -is* (= η Νεάπολη / 5)

nex, -cis (= θάνατος /15)

nox, γεν. noctis (= νύχτα /13)

pars, γεν. partis (= μέρος /18)

pellis, -is (= δέρμα /15)

potestas, -atis (= δύναμη, εξουσία /15)

ratio, -onis (= φύση, λογική /13)

salus, -utis (= σωτηρία, υγεία, ευημερία / 8)

solitudo, -inis (= ερημιά / 8)

urbs, γεν. urbis (= πόλη /18)

uxor, -oris (= η σύζυγος / 9)

venatio, -onis (= κυνήγι / 8)

virtus, -utis (= ανδρεία /17)

vis (= δύναμη, βία / 7,11,18)

vox, γεν. vocis (= διάδοση, φωνή /17)

ΟΥΔΕΤΕΡΑ

caput, capitis (= κεφάλι, θανατική ποινή /14)

corpus, γεν. corporis (= σώμα / 4, 6,17) flumen, γεν. fluminis (= ποτάμι /15) genus, generis (= γένος, καταγωγή / 6Π, 19)

lac, γεν. lactis (= γάλα /15)

moenia, γεν. moenium (= τείχη /10) nomen, γεν. nominis (= όνομα /10,12,14) omen, γεν. ominis (= οιωνός /12)

rete, γεν. retis (= δίχτυ / 8)

vulnus, γεν. vulneris (= τραύμα / 9)

Παρατηρήσεις

1. Τα ουσιαστικά finis, -is (= τέλος), mos, γεν. moris (= συνήθεια, έθιμο), pater, -tris (= πατέρας) και pars, -rtis (= μέρος) είναι ετερόσημα. Αλλάζουν σημασία στο πληθυντικό αριθμό, δηλ. fines, -ium (= όριο, σύνορο), mores, -um (= ήθη, θεσμοί), patres, -um (= οι συγκλητικοί, οι πατρίκιοι) και partes, -ium (= η πολιτική παράταξη)

2. Τα ουσιαστικά homo, -inis (= άνθρωπος), dux, -cis (= αρχηγός), bos, γεν. bovis (= βόδι), interpres, -etis (= ερμηνευτής) και hostis, -is (= εχθρός) είναι αρσενικού και θηλυκού γένους.

3. Τα ουσιαστικά foris, -is (= πόρτα) και Alpis, -is (= οι Άλπεις) χρησιμοποιούνται συνήθως στον πληθυντικό αριθμό: fores, -ium και Alpes, -ium.

Δ’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

ΑΡΣΕΝΙΚΑ

metus, -us (= φόβος /13)

motus, -us (= κίνηση /13)

mugltus, -us (= μουγκρητό /18)

status, -us (= στάση /13)

usus, -us (= χρήση /15)

vultus, -us (= πρόσωπο /17)

ΘΗΛΥΚΑ

aditus, -us (= προσέγγιση /13)

casus, -us (= τυχαίο απροσδόκητο γεγονός ή περιστατικό / 20)

complexus, -us (= αγκάλιασμα, αγκαλιά /12)