Αγωνία αγρυπνίας

Η αγωνία πάλι με κυριεύει σήμερα

ξανά οι ίδιες εικόνες, τα ίδια πρόσωπα

κι εγώ να προσπαθώ να φωτίζω το μυαλό μου

με σκέψεις νωχελικές και λυτρωτικές…

Τα πάντα περιστρέφονται γύρω μου

νιώθω σαν θεατής αρχαίας τραγωδίας

περιμένοντας την κάθαρση που δεν έρχεται.

Κι όμως πρωταγωνιστώ ακούσια και ανελέητα

παραμονεύει η χίμαιρα στα πιο τρελά μου όνειρα

το στιβαρό χέρι με γραπώνει, με σφίγγει χωρίς αναπνοή.

Σαν τη Λερναία Ύδρα με κυνηγάει, με εξαντλεί.

Το φως του ήλιου κόκκινο σαν φωτιά με καίει,

έφθασε η ώρα να δω την πράσινη μορφή να με χαιρετά:

«Καλημέρα! Όλα έτοιμα; Ξεκινάμε…»

Αυτισμός: Τι συμπτώματα παρουσιάζει ένα παιδί ανάλογα με την ηλικία

Παρά το γεγονός ότι ο αυτισμός είναι δύσκολο να διαγνωστεί πριν από την ηλικία των 2 ετών, τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται όταν το παιδί είναι 12-18 μηνών. Εάν αυτά τα συμπτώματα εντοπιστούν μέχρι τότε, η εντατική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην πλήρη αποκατάσταση της εγκεφαλικής λειτουργίας και να τα αντιστρέψει.

Τα πρώτα σημάδια του αυτισμού περιλαμβάνουν την απουσία φυσιολογικής συμπεριφοράς (όχι την παρουσία μη-φυσιολογικής συμπεριφοράς) και γι’ αυτό είναι δύσκολο να εντοπιστούν εγκαίρως. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα πρώτα συμπτώματα του αυτισμού μπορεί να παρερμηνευθούν ως σημάδια ενός “καλού/καλόβολου μωρού”, δεδομένου ότι το βρέφος μπορεί να φαίνεται ήσυχο, ανεξάρτητο και χωρίς ιδιαίτερες “απαιτήσεις”. Ωστόσο, μπορείτε να εντοπίσετε τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια, αν γνωρίζετε τι να αναζητήσετε στην συμπεριφορά του παιδιού.

Αυτισμός: Πρώιμα συμπτώματα σε βρέφη και νήπια

Το παιδί…

• δεν κάνει επαφή με τα μάτια (π.χ. δεν κοιτάει την μητέρα όταν εκείνη το θηλάζει)
• δεν χαμογελά όταν του χαμογελούν
• δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του, ή στον ήχο μιας γνώριμης φωνής
• δεν ακολουθεί, οπτικά, αντικείμενα
• δεν δείχνει, ή δεν χαιρετάει, ή δεν χρησιμοποιεί άλλες χειρονομίες για να
  επικοινωνεί
• δεν ακολουθεί αυτό που του δείχνετε με το χέρι σας
• δεν κάνει θορύβους για να κερδίσει την προσοχή σας
• δεν σας “προκαλεί” για, ή δεν ανταποκρίνεται στα χάδια
• δεν μιμείται τις κινήσεις σας και τις εκφράσεις του προσώπου σας
• δεν σηκώνει τα χέρια του προς εσάς για να το πάρετε στην αγκαλιά σας
• δεν παίζει με άλλα άτομα
• δεν ζητάει βοήθεια για κάτι που δεν μπορεί να κάνει μόνο του

Αυτισμός – ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι παρακάτω καθυστερήσεις στην ανάπτυξη σημαίνουν την ανάγκη για άμεση αξιολόγηση από τον παιδίατρο του παιδιού σας!

• Μέχρι τους 6 μήνες: Δεν χαμογελάει “με την καρδιά του”, ή δεν κάνει άλλες θερμές, χαρούμενες εκφράσεις
• Μέχρι τους 9 μήνες: Δεν ανταλλάσσει ήχους, χαμόγελα, ή άλλες εκφράσεις του προσώπου
• Μέχρι 1 έτους: Έλλειψη ανταπόκρισης στο όνομά του. Επίσης δεν “φλυαρεί” δεν κάνει χειρονομίες, όπως το να δείχνει, να προσπαθεί να φτάσει πράγματα, ή να χαιρετάει τους άλλους
• Μέχρι τους 16 μήνες: Δεν λέει λέξεις
• Μέχρι 2 ετών: Δεν μπορεί να εκφράσει φράσεις τουλάχιστον δύο λέξεων, που δεν περιλαμβάνουν μίμηση ή επανάληψη

Αυτισμός: Τα πρώιμα συμπτώματα του αυτισμού σε μεγαλύτερα παιδιά

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, τα σημάδια για τον αυτισμό γίνονται πιο ποικιλόμορφα. Υπάρχουν πολλά προειδοποιητικά συμπτώματα, αλλά αυτά συνήθως περιστρέφονται γύρω από τις μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες, τις δυσκολίες λόγου και ομιλίας, τις δυσκολίες στην μη-λεκτική επικοινωνία και την άκαμπτη συμπεριφορά.

Αυτισμός: Συμπτώματα κοινωνικών δυσκολιών στο παιδί

Το παιδί…

• μοιάζει να είναι ανιδιοτελής, ή να αγνοεί άλλα άτομα, ή το τι συμβαίνει γύρω του
• δεν ξέρει πώς να συνδεθεί με άλλους, να παίξει, ή να κάνει νέους φίλους
• προτιμά να μην το αγγίζει κανείς, να μην το κρατάνε, ή να μην το αγκαλιάζουν
• δεν παίζει παιχνίδια με φανταστικό σενάριο, δεν του αρέσουν τα ομαδικά παιχνίδια, δεν μιμείται τους άλλους, ή δεν χρησιμοποιεί τα παιχνίδια του με δημιουργικούς τρόπους
• έχει πρόβλημα κατανόησης των συναισθημάτων
• δεν φαίνεται να ακούσει, όταν οι άλλοι του μιλούν
• δεν μοιράζεται τα ενδιαφέροντά του με άλλους (ζωγραφιές, παιχνίδια)

Η βασική κοινωνική αλληλεπίδραση είναι κάτι δύσκολο για τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού. Πολλά παιδιά με αυτισμό φαίνεται να προτιμούν να “ζουν στο δικό τους κόσμο”, σε απόσταση και αποκομμένα από τους άλλους.

Αυτισμός: Τα συμπτώματα στον λόγο και γλωσσικές δυσκολίες

Το παιδί…

• μιλάει με έναν ανώμαλο τόνο φωνής, ή με έναν περίεργο ρυθμό ή ένταση (π.χ. τελειώνει κάθε φράση σαν ερώτηση)
• επαναλαμβάνει τις ίδιες λέξεις, ή φράσεις ξανά και ξανά
• ανταποκρίνεται σε ερώτηση με το να την επαναλαμβάνει, αντί να την απαντήσει
• αναφέρεται στον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο
• χρησιμοποιεί σωστά τη γλώσσα λανθασμένα (γραμματικά λάθη, λάθος λέξεις)
• έχει δυσκολία να επικοινωνήσει τις ανάγκες, ή τις επιθυμίες του
• δεν κατανοεί απλές οδηγίες, ή ερωτήσεις
• παίρνει ό,τι λέγεται πολύ κυριολεκτικά (δεν αντιλαμβάνεται τις αποχρώσεις του χιούμορ, την ειρωνεία και τον σαρκασμό)

Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν δυσκολία στην ομιλία και τη γλώσσα. Συχνά, αρχίζουν να μιλάνε σε μεγαλύτερη ηλικία από τα άλλα παιδιά.

Αυτισμός: Τα συμπτώματα και οι δυσκολίες της μη-λεκτικής επικοινωνίας

Το παιδί…

• αποφεύγει την άμεση επαφή με τα μάτια
• χρησιμοποιεί εκφράσεις του προσώπου που δεν ταιριάζουν με αυτό που λέει
• δεν αντιλαμβάνεται τις εκφράσεις του προσώπου στους άλλους ανθρώπους, καθώς και τον τόνο της φωνής και τις χειρονομίες τους
• κάνει πολύ λίγες χειρονομίες (όπως το να δείχνει κάπου)
• αντιδρά ασυνήθιστα σε νέα αξιοθέατα, μυρωδιές, υφές και ήχους. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στους δυνατούς θορύβους
• έχει ανώμαλη στάση του σώματος, επιδεικνύει αδεξιότητα, ή έχει εκκεντρικό τρόπο να κινείται (π.χ. περπατάει αποκλειστικά στις μύτες των ποδιών)
• Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν πρόβλημα να αντιληφθούν λεπτά λεκτικά συνθήματα και να χρησιμοποιούν τη γλώσσα του σώματος. Αυτό κάνει το “δούναι και λαβείν” της κοινωνικής αλληλεπίδρασης πολύ δύσκολο για εκείνα

Αυτισμός: Άλλα συμπτώματα

Το παιδί…

• ακολουθεί μια αυστηρή ρουτίνα (π.χ. επιμένει στο να ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή προς το σχολείο)
• έχει δυσκολία προσαρμογής σε οποιεσδήποτε αλλαγές στο πρόγραμμα ή στο περιβάλλον (π.χ. ξεσπάει αν τα έπιπλα αλλάξουν θέση στο σπίτι ή αν πάει για ύπνο σε μη-προκαθορισμένη/διαφορετική ώρα από το συνηθισμένο)
• επιδεικνύει μια ασυνήθιστη σύνδεση/εξάρτηση σε παιχνίδια, ή παράξενα αντικείμενα, όπως κλειδιά, διακόπτες φωτός, ή λαστιχάκια
• μανιωδώς βάζει στην σειρά τα πράγματα, ή τα τακτοποιεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο
• μοιάζει να ασχολείται υπερβολικά με ένα στενό θέμα ενδιαφέροντος, που συχνά σχετίζεται με αριθμούς, ή σύμβολα (π.χ. απομνημονεύει και απαγγέλλει γεγονότα σχετικά με χάρτες, δρομολόγια τρένων, ή στατιστικά στα σπορ)
• ξοδεύει μεγάλα χρονικά διαστήματα τακτοποιώντας τα παιχνίδια του με συγκεκριμένους τρόπους, ή βλέποντας κινούμενα αντικείμενα (όπως ένας ανεμιστήρας οροφής), ή εστιάζοντας σε ένα συγκεκριμένο μέρος ενός αντικειμένου (όπως τις ρόδες ενός παιχνιδιού αυτοκινήτου)
• Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν συχνά περιορισμένη, άκαμπτη συμπεριφορά, δραστηριότητες και ενδιαφέροντα

www.helpguide.org

madata.gr

Πηνελόπη Δέλτα - Ίων Δραγούμης, μια δραματική ερωτική ιστορία

Ξέρω μόνο πως σ' αγαπώ, τ' ακούς, Ιων;

Σ' αγαπώ άγρια και θέλω την αγκαλιά σου και το στόμα σου που φιλεί φρικτά, σε θέλω όλον, όλον, δικό μου για πάντα...

Η Πηνελόπη Δέλτα, αδελφή του Αντώνη Μπενάκη, γεννήθηκε το 1874 και ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά του Εμμανουήλ Μπενάκη (μεγαλέμπορο βαμβακιού) και της Βιργινίας Χωρέμη. Την παιδική και εφηβική της ηλικία πέρασε στην Αλεξάνδρεια, με πολλά ταξίδια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το μεγαλοαστικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε της παρείχε κάθε δυνατότητα για παιδεία και πνευματική καλλιέργεια, ενώ η αυταρχική ανατροφή, κυρίως της μητέρας της, διαμόρφωσε μία εύθραυστη προσωπικότητα που αρκετές φορές θεωρούσε ως μόνη διέξοδο το θάνατο.

Η Πηνελόπη έμαθε ξένες γλώσσες, ζωγραφική και ανάγνωση και ήταν μια υποδειγματική κόρη. Υποχρεούνταν να εμφανίζεται στις κοσμικές συγκεντρώσεις της ελληνικής παροικίας, τις οποίες ωστόσο βαριόταν αφόρητα.

Μόλις στα 21 της χρόνια κι ενώ η οικογένεια Μπενάκη ήρθε προσωρινά στην Αθήνα, ο θείος της, τη γνώρισε με τον Στέφανο Δέλτα έναν πλούσιο Φαναριώτη βαμβακέμπορο, και επέμεινε να τον παντρευτεί. Η Πηνελόπη εκδήλωσε την άρνησή της με μια απόπειρα αυτοκτονίας.

Η κίνησή της αυτή δεν συγκίνησε τη σκληρή οικογένεια και ο γάμος έγινε, ακριβώς όπως είχε προγραμματιστεί. Με τον Στέφανο Δέλτα απέκτησαν τρεις κόρες, τη Σοφία (μετέπειτα Μαυροκορδάτου), τη Βιργινία (μετέπειτα Ζάννα) και την Αλεξάνδρα (μετέπειτα Παπαδοπούλου).

Η Πηνελόπη Δέλτα ήταν υποδειγματική μητέρα. Αγαπούσε και φρόντιζε τα παιδιά της ενώ στεκόταν στο πλευρό του συζύγου της με την αυστηρότητα που όριζε η ηθική της. Τον ακολουθούσε στις κοσμικές εκδηλώσεις και σε συγκεντρώσεις όπου απαιτούνταν η παρουσία της. Αυτή ήταν και η αφορμή να έθει σε επαφή με τα πιο λαμπρά μυαλά των διανοουμένων της εποχής.

Στην Αλεξάνδρεια επέστρεψαν το 1905. Τότε ήταν η χρονιά που η Πηνελόπη Δέλτα γνώρισε τον Ίωνα Δραγούμη, υποπρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια. Ερωτεύτηκαν αμέσως και η φύση του ειδυλλίου τροφοδότησε ένα έντονο πάθος και μια πλατωνική-δίχως αύριο αγάπη.

Ο ανεκπλήρωτος έρωτας θα κρατούσε για αρκετά χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων η Δέλτα έκανε δύο ακόμα απόπειρες αυτοκτονίας. Ομολόγησε τα πάντα στον σύζυγό της για να είναι ειλικρινής απέναντι στον εαυτό της, αλλά δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.

Δε μπορούσε να αντιταχθεί στις κοινωνικές επιταγές και την υποχρέωσή της απέναντι στα παιδιά της και προσπάθησε να βάλει τίτλους τέλους στη σχέση της με τον Δραγούμη.

Το 1912, η γνωριμία και ο έρωτας του Δραγούμη με τη Μαρίκα Κοτοπούλη, θα της δώσει το τελειωτικό χτύπημα. Από τότε, η Πηνελόπη Δέλτα θα ντυθεί στα μαύρα, μέχρι το τέλος της ζωής της.

Επιστολή της Πηνελόπης Δέλτα στον Ίωνα Δραγούμη (27 Ιουλίου 1906)

«Μένω ακόμη ένα χρόνο, σου το έγραψα· αν με θέλεις ύστερα, αν δεν αλλάξεις, Ιων μου, αν θέλεις τότε, πάρε με... Και τώρα όμως αν με ήθελες δεν θα μπορούσα να σου πω πια όχι· τώρα δεν ξέρω πια τι θα πει τιμή και λόγος και όρκος·

Ξέρω πως στον κόσμο κάπου ζεις εσύ, πως μ' αγαπάς ακόμη, πως εσύ μπορείς να γίνεις δικός μου όποταν σε φωνάξω. Ιων μου, δεν σε φωνάζω· μα αν με θελήσεις ποτέ, ξέρεις πού είμαι· σε περιμένω πάντα και σ' αγαπώ σαν Μήδεια, είσαι το μόνο δίλημμα που ζει μέσα μου με φρικτή ένταση· τ' άλλα όλα πέθαναν, η αγάπη σου τα σκότωσε!

Μη με φοβηθείς· αγαπώ άγρια, μα αγαπώ με φοβερή tendresse το χλωμό παιδί που με φίλησε στο στόμα εκεί στα πεύκα. Ιων μου, θα πεις πως είμαι τρελή, και το ξέρω, μα όπως εκείνο το βράδυ, που πρώτη φορά με ξανάβλεπες, ύστερα από την πρώτη απόπειρα, ήσουν "τρελός για μένα", έτσι κι εγώ είμαι τρελή για σένα...

Και μεθώ και δεν ξέρω πια να λογαριάσω τι θα πει "τιμή" και "λόγος". Ξέρω μόνο πως σ' αγαπώ, τ' ακούς, Ιων; σ' αγαπώ άγρια και θέλω την αγκαλιά σου και το στόμα σου που φιλεί φρικτά, σε θέλω όλον, όλον, δικό μου για πάντα, και πονώ αλύπητα και ανυπόφορα.

Και μ' έρχεται να φύγω απόψε, πριν από το γράμμα μου, να μη σου μιλήσω πια, να μη σου γράψω "σ' αγαπώ", μόνο να έλθω εκεί, να ορμήσω στο σπίτι σου, να χυθώ στο λαιμό σου, και χωρίς λέξη, να πνίξω την αναπνοή σου, φιλώντας σε στο στόμα, ως που να κλείσεις τα μάτια σου και να πέσει το κεφάλι σου στον ώμο μου, χλωμό και αποκαμωμένο, μισοπεθαμένο από συγκίνηση και πόνο και χαρά που σκοτώνει.

Το ξέρω πως είμαι τρελή· μα η αγάπη κάποιον τρελαίνει...».

Με το Γάλλο βυζαντινολόγο Γκυστάβ Σλυμπερζέ, θα έχουν μακρόχρονη αλληλογραφία με την οποία, η Πηνελόπη Δέλτα έλαβε τη βοήθεια που χρειαζόταν για να γράψει τα μυθιστορήματά της σχετικά με τη βυζαντινή ιστορία.

Η Δέλτα που είχε μετακομίσει στη Φρανκφούρτη το 1906 εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο «Για την Πατρίδα», 1909. Το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και σύντομα ακολουθεί και το δεύτερο μυθιστόρημά της, «Τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου».

Το στρατιωτικό κίνημα στου Γουδή το 1909 την ενέπνευσε να γράψει το «Παραμύθι χωρίς όνομα» 1911 ένα από τα ωραιότερα μυθιστορήματά της.

Tο 1916 η οικογένειά της εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Kηφισιά όπου ο πατέρας της Δέλτα, Εμμανουήλ Μπενάκης, είχε εκλεγεί δήμαρχος. Τότε η Πηνελόπη Δέλτα άρχισε να συλλέγει υλικό για τον Mακεδονικό Aγώνα. Το 1918 πήρε μέρος σε δύο αποστολές στην Ανατολική Μακεδονία για να βοηθήσει παλινοστούντες ομήρους από τη Βουλγαρία.

Η δολοφονία του Iωνα Δραγούμη, το 1920, από ένα εκτελεστικό απόσπασμα φανατικών βενιζελικών υπό τις διαταγές του ίδιου του πατέρα της, θα την αφήσει ένα ψυχολογικό ράκος. Πέντε χρόνια αργότερα την χτυπά αλύπητα η πολυομυελίτιδα, καθηλώνοντάς την σε αναπηρικό αμαξίδιο.

Έζησε έτσι για 16 χρόνια και στο τέλος λύγισε.

Ήταν 27 Απριλίου του 1941, ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα. Η Πηνελόπη Δέλτα βρίσκεται στο σπίτι της, καταπονημένη από την ασθένεια και από έναν βαθύ ανεκπλήρωτο έρωτα που τη βασανίζει για χρόνια. Η απόφαση είναι ειλημμένη.

Η μεγάλη συγγραφέας των παιδικών μας χρόνων πίνει δηλητήριο. Βασανίζεται για πέντε ημέρες, μέχρι να την εγκαταλείψει κάθε ίχνος ζωής.

Αφήνει την τελευταία της πνοή στις 2 Μαΐου, μαζί με ένα σημείωμα. «Παιδιά μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Φροντίστε τον πατέρα σας. Τον φιλώ σφιχτά. Π.Σ. Δέλτα»

Στον τάφο της, στον κήπο του σπιτιού της, χαράχτηκε η λέξη ΣIΩΠH.

Το έργο της Πηνελόπης Δέλτα είναι ένα από τα πιο σημαντικά όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Τα έργα της:

Για την Πατρίδα (νουβέλα) (1909) Η καρδιά της βασιλοπούλας (διήγημα-παραμύθι) (1909) Παραμύθι χωρίς όνομα (1910) Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου (ιστορικό διήγημα) (1911) Παραμύθια και άλλα (1915) Τα Ανεύθυνα (Διηγήματα) (1921) Στο Κοτέτσι (παραμύθι)(1922) (σαν βιβλίο εκδόθηκε μόλις το 2011 από τις εκδόσεις Τετράγωνο).

Ακολουθούν Η ζωή του Χριστού (Δίτομο) (1925) Τρελαντώνης (μυθιστόρημα) (1932) Πρώτες ενθυμήσεις (διήγημα) (1932) Μάγκας (μυθιστόρημα) (1935) Στα μυστικά του βάλτου (μυθιστόρημα) (1937) Ρωμιοπούλες (Τριλογία σε τρεις τόμους) (1939) (εκδόθηκε το 2014 από τις εκδόσεις Ερμής).

Το Πρώτο Ξύπνημα (Γεγονότα από το 1895 έως το 1907) (1939) Ή Λάβρα (Γεγονότα από το 1907 έως το 1909) (1939) Το Σούρουπο (Γεγονότα από το 1914 έως το 1920) (1939) Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος: ημερολόγιο, αναμνήσεις, μαρτυρίες, αλληλογραφία (1978) Ίωνας Δραγούμης: ημερολόγιο, αναμνήσεις, μαρτυρίες, αλληλογραφία (1978) Μύθοι και Θρύλοι (διηγήματα και Παραμύθια) (1916)

Πηγή: any-news.gr

Thessaloniki Arts and Culture  http://www.thessalonikiartsandculture.gr

30 αποφθέγματα του σπουδαίου Νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες...

"Κράτα αυτούς που αγαπάς κοντά σου, πες τους ψιθυριστά πόσο πολύ τους χρειάζεσαι, αγάπα τους και φέρσου τους καλά, βρες χρόνο για να τους πεις “συγνώμη”, “συγχώρεσέ με”, “σε παρακαλώ”, “ευχαριστώ” κι όλα τα λόγια αγάπης που ξέρεις. Κανείς δε θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις. Ζήτα απ`τον Κύριο τη δύναμη και τη σοφία για να τις εκφράσεις." 

Ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του λογοτεχνικού ρεύματος του “μαγικού ρεαλισμού” και ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Ισπανόφωνης λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας των εκπληκτικών κλασικών έργων “Εκατό Χρόνια Μοναξιά” και “Ο Έρωτας στα χρόνια της Χολέρας”. Ένας από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Ο Γκαμπριέλ Μαρσία Μάρκες. Κομμουνιστής και φίλος του Φιντέλ Κάστρο, στήριξε αριστερά καθεστώτα – που ήταν ενάντια στην Αμερική- και γι’αυτό το λόγο του απαγορεύτηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα η είσοδός του στις ΗΠΑ. Το 1982 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας “για τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του, στα οποία το φανταστικό και το πραγματικό συνδυάζονται σε ένα πλούσιο κόσμο φαντασίας, αντανακλώντας τη ζωή και τις συγκρούσεις μιας ηπείρου.”   

Σας παραθέτω κάποια από τα σπουδαιότερα αποφθέγματά του… 

“Δεν πρέπει να πεθάνετε χωρίς να έχετε γνωρίσει το θαύμα του να κάνετε αληθινό έρωτα.” 

“Αν συναντήσετε την αληθινή αγάπη, τότε αυτός ή αυτή δεν θα μπορεί να σας κρυφτεί πουθενά- ούτε για μια βδομάδα, ένα μήνα ή έναν χρόνο.” 

“Ίσως ο Θεός θέλει να συναντήσετε πολλούς λάθος ανθρώπους, πριν γνωρίσεις το σωστό, έτσι όταν αυτό συμβεί να είσαι ευγνώμων.” 

“Η καρδιά ελαχιστοποιεί τις κακές αναμνήσεις και μεγαλοποιεί τις καλές.” 

”Εξαιτίας αυτού του τεχνάσματος μπορούμε να αντέξουμε τα βάρη του παρελθόντος.” 

“Κανένας δεν αξίζει τα δάκρυά σου, αλλά όποιος και να τα ‘ξιζε, δεν θα σε έκανε να κλάψεις.” 

“Αν ο Θεός δεν αναπαυόταν την Κυριακή, θα προλάβαινε να τελειώσει τον Κόσμο.” 

“Όλα τα ανθρώπινα πλάσματα έχουν τρεις ζωές: τη δημόσια, την ιδιωτική και τη μυστική.”  

“Αν μια γυναίκα καταπιαστεί με κάτι, ξέρω σίγουρα, ότι θα τα καταφέρει. Είμαι απόλυτα βέβαιος, ότι οι γυναίκες κυβερνούν τον πλανήτη.” 

“Το πρόβλημα με τον γάμο είναι, ότι τελειώνει κάθε βράδυ, μόλις κάνουμε έρωτα και πρέπει να ξαναχτιστεί κάθε πρωί πριν το πρωινό.” 

“Πρέπει πάντα να ακούμε την παιδική φωνή που υπάρχει μέσα μας. Αν αρχίσουμε να ακούμε πάλι το παιδί που υπάρχει μέσα μας, τα μάτια μας θα αρχίσουν πάλι να λάμπουν. Αν χάσουμε την επαφή με το παιδί, που κρύβουμε μέσα μας, τότε η επαφή αυτή θα χαθεί για πάντα.” 

“Μια στιγμή συμφιλίωσης έχει περισσότερη αξία από μια φιλία, που κρατάει όλη μας την ζωή…” 

“Και να θυμάσαι πάντα πως το πιο σημαντικό σε ένα γάμο δεν είναι η ευτυχία, αλλά η σταθερότητα.” 

“Ο άνθρωπος δεν πεθαίνει, όταν πρέπει, αλλά όταν μπορεί.” 

“Μην σταματάτε ποτέ να χαμογελάτε. Ακόμα και όταν είστε στεναχωρημένοι. Ποτέ δεν ξέρετε ποιος μπορεί να ερωτευθεί το χαμόγελό σας.”  

“Παραμείνετε ψύχραιμοι. Ο Θεός σας περιμένει έξω από την πόρτα σας.”  

“Δεν φοράω καπέλο, γιατί δεν θέλω να είμαι αναγκασμένος να το βγάζω για τον οποιονδήποτε.” 

“Οι τρελοί παύουν να είναι τρελοί, αν κάποιος αποδεχτεί την αιτία της τρέλας τους.” 

“Η ανίκητη δύναμη που κινεί τον κόσμο είναι η απεριόριστη και ανιδιοτελής αγάπη, όχι η χαρούμενη.” 

“Πάντα υπάρχει κάτι για να αγαπήσουμε.” 

“Το σεξ είναι η παρηγοριά όταν η αγάπη δεν είναι αρκετή."

“Τα χρήματα είναι τα περιττώματα του διαβόλου.” 

“Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα σε πληγώνουν, οπότε πρέπει να συνεχίσεις να εμπιστεύεσαι, απλά να είσαι.”

“Μην προσπαθείς τόσο σκληρά, τα καλύτερα πράγματα συμβαίνουν όταν δεν τα περιμένεις.” 

”Είναι καλύτερο να πηγαίνεις κάπου την λάθος στιγμή, παρά να περιμένεις για την πρόσκληση.” 

“Ένας άντρας καταλαβαίνει πότε αρχίζει να γερνάει: όταν αρχίζει και μοιάζει με τον πατέρα του.” 

“Ένα ψέμα είναι πιο βολικό από την αμφιβολία, πιο χρήσιμο από την αγάπη και πιο ανθεκτικό από την αλήθεια.” 

“Οι ράτσες που είναι καταδικασμένες να ζήσουν 100 χρόνια μοναξιάς δεν έχουν δεύτερη ευκαιρία σ’ αυτή τη γη.”

“Σ’αγαπώ, όχι για το ποιός είσαι, αλλά για το ποιός είμαι εγώ όταν είμαι δίπλα σου.” 

“Κράτα αυτούς που αγαπάς κοντά σου, πες τους ψιθυριστά πόσο πολύ τους χρειάζεσαι, αγάπα τους και φέρσου τους καλά, βρες χρόνο για να τους πεις “συγγνώμη”, “συγχώρεσέ με”, “σε παρακαλώ”, “ευχαριστώ” κι όλα τα λόγια αγάπης που ξέρεις. Κανείς δε θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις. Ζήτα απ`τον Κύριο τη δύναμη και τη σοφία για να τις εκφράσεις.”

 http://www.tilestwra.com/

 ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ

   Σημεία στίξης είναι ένα σύνολο από «σημάδια» που χρησιμοποιούμε στο γραπτό λόγο και μας βοηθούν να τον διευθετήσουμε / οργανώσουμε σωστά και να τον ζωντανέψουμε, κάνοντας διάφορες παύσεις και χρωματίζοντας τον τόνο της φωνής μας ανάλογα με το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε. Με τα σημεία στίξης, δηλαδή, δίνουμε ανάλογη κύμανση στη φωνή μας (επιτονισμός) και πετυχαίνουμε να στείλουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το μήνυμά μας, έτσι ώστε ο δέκτης να μπορεί να το κατανοήσει, π.χ. να καταλάβει αν ρωτάμε κάτι ή αν εκφράζουμε το θαυμασμό μας κ.λπ.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΣΤΙΞΗΣ

1.  Μέσα σύνδεσης-σύνταξης-συνοχής του κειμένου  που εξυπηρετούν τις ανάγκες της αναγνωστικής πρόσληψης και κατανόησης…, π.χ. η τελεία μπαίνει και δηλώνει την ολοκλήρωση ενός νοήματος.

2.  Παραγλωσσικά (επιτονισμός, παύσεις...) ή εξωγλωσσικά στοιχεία(χειρονομίες, κινήσεις, έκφραση προσώπου, διάθεση...).

3.  Υφολογικά μέσα: καθορίζουν, δηλαδή, το υφολογικό επίπεδο..., π.χ. ένα ερωτηματικό ενδέχεται να προσδίδει ειρωνική διάθεση στο λόγο ή καταγγελτική...

4.  Σχόλια: συχνά τα σημεία στίξης χρησιμοποιούνται προκειμένου να δηλώσουν κάποιο σχόλιο..., π.χ.:

·      Ερωτηματικό: ενδέχεται να δηλώνει απορία ή ειρωνεία.

·      Θαυμαστικό: ενδέχεται να δηλώνει θαυμασμό, κατάπληξη, έκπληξη ή αμφισβήτηση ή ειρωνεία.

·      Εισαγωγικά: ενδέχεται να δηλώνουν έμφαση ή ειρωνεία ή μεταφορική χρήση της λέξης που περικλείουν.

·      Αποσιωπητικά: ενδέχεται να δηλώνουν απορία ή αγανάκτηση, αποστροφή ή δισταγμό, αποθάρρυνση ή χιούμορ ή ειρωνεία. 

Α. Η ΤΕΛΕΙΑ

Τελεία (.) (παυστικό σημείο στίξης: σχετικά μεγάλο σταμάτημα της φωνής) βάζουμε:

α) στο τέλος κάθε περιόδου, όπου και όταν ολοκληρώνεται ένα νόημα

β) για τη σύντμηση λέξεων (Π. Ιωάννου)

γ) στους αριθμούς για τη διάκριση χιλιάδων, εκατοντάδων χιλιάδων κ.λπ.  

δ) σε κάποιες συντομογραφίες (π.χ., μ.Χ. κ.λπ.).

ε) Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τελεία μετά από ένα απόλυτο αριθμητικό για να νοηθεί ως τακτικό: 8. = όγδοος. (Η χρήση αυτή είναι σπάνια.)

Δε βάζουμε τελεία α) σε τίτλους κειμένων, π.χ. «Η πατρίδα μου» (όταν όμως υπάρχει και υπότιτλος, τότε μπαίνει, π.χ. «Η πατρίδα μου. Η μεγάλη επιστροφή») , β) σε επικεφαλίδες, γ) σε επιγραφές, δ) σε λεζάντες φωτογραφιών (Ο σκύλος μου, ο Παν), ε) στους αριθμούς των χρονολογιών (Γεννήθηκε το 1998 μ.Χ.) και στ) σε κάποιες συντομογραφίες (ΔΕΗ), ζ) μετά το ερωτηματικό, το θαυμαστικό και τα αποσιωπητικά.

Η τελεία και τα άλλα σημεία της στίξης:

Όταν υπάρχουν εισαγωγικά στο κείμενο, η τελεία σημειώνεται πάντα έξω από αυτά. Το ίδιο ισχύει στις περιπτώσεις χρήσης παρενθέσεων, αγκυλών. Ωστόσο, όταν μέσα στην παρένθεση υπάρχει ολόκληρη περίοδος, τότε η τελεία σημειώνεται μέσα στην παρένθεση.

Β.  Η ΑΝΩ ΤΕΛΕΙΑ

Άνω τελεία (·) (παυστικό σημείο στίξης: σταμάτημα της φωνής λίγο μικρότερη από την τελεία και λίγο μεγαλύτερη από το κόμμα) βάζουμε για να τονίσουμε την αντίθεση ανάμεσα σε δύο μέρη μιας περιόδου, για να διακρίνουμε τα μέρη μιας περιόδου, για να διαχωρίσουμε περιπτώσεις που αναφέρουμε κατά σειρά.

Η άνω τελεία και τα άλλα σημεία της στίξης:

Όταν υπάρχουν στην πρόταση εισαγωγικά ή παρένθεση, η άνω τελεία σημειώνεται έξω από την παρένθεση ή τα εισαγωγικά.

Γ. ΤΟ ΚΟΜΜΑ

Κόμμα (,) (παυστικό σημείο στίξης: μικρότερο σε σχέση με την τελεία σταμάτημα της φωνής) βάζουμε:

1. Όταν έχουμε ασύνδετο σχήμα, όταν δηλαδή παρατάσσονται είτε ασύνδετες λέξεις ή φράσεις είτε όμοιες προτάσεις.

2. Στην παρατακτική αντιθετική σύνδεση, και κυρίως πριν από τον αντιθετικό σύνδεσμο αλλά (Του το είπα, αλλά δεν με άκουσε).

3. Στις κύριες παρενθετικές προτάσεις και στις παρενθετικές φράσεις  πριν και μετά από αυτές.

4. Στην υποτακτική σύνδεση:

α. πριν από τις δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις, όταν η δευτερεύουσα πρόταση δηλώνει κάποια επιρρηματική σχέση (αιτία, χρόνο, υπόθεση κ.λπ.)

β. Στις δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις, βάζουμε κόμμα μόνο όταν αυτές έχουν θέση ονοματικού προσδιορισμού και ειδικότερα επεξήγησης, π.χ. «Φοβάμαι και τούτο, μήπως αποτύχω».

γ. Στις δευτερεύουσες αναφορικές προτάσεις βάζουμε κόμμα, όταν αυτές είναι επιρρηματικές ή ονοματικές επιθετικές προσθετικές/παραθετικές/μη περιοριστικές.

Δε βάζουμε κόμμα στις υπόλοιπες περιπτώσεις: α) στις επιρρηματικές που προσδιορίζουν άμεσα το ρήμα, π.χ. «Πήγαινε όπου θέλεις», β) στις ελεύθερες ονοματικές αναφορικές που έχουν θέση υποκειμένου, αντικειμένου ή κατηγορούμενου, π.χ. «Διάβασα όσα μου είπες», β) στις επιθετικές αναφορικές που είναι προσδιοριστικές/περιοριστικές (η πληροφορία αναγκαία για τον προσδιορισμό-κατανόηση της λέξης στην οποία αναφέρεται), π.χ. «Στην κατηγορία αυτή ανήκουν αριθμοί οι οποίοι είναι ζυγοί»

5. Στην επεξήγηση ή παράθεση.

6. Στους αριθμούς για τη διάκριση των δεκαδικών ψηφίων.

7. Στο αναφορικό «ό,τι».

8. Στη κλητική προσφώνηση.

9. Στα προτασιακά-κειμενικά επιρρήματα ή μόρια, αν βρίσκονται μέσα στην πρόταση, πριν και μετά από αυτά (Ο πατέρας μου, λοιπόν, ήλθε μαζί μου).

10) Τους όρους μιας πρότασης που συνδέονται με τους συνδέσμους  μήτε, ούτε, όταν είναι περισσότεροι των δυο, π.χ.: Ούτε ο Πέτρος, ούτε ο Γιώργος, ούτε ο Αλέξανδροςεμφανίστηκαν..

11) Τον σύνδεσμο και, όταν αυτός έχει σημασία συνδέσμου που χρειάζεται κόμμα, π.χ.: Φύγε, και (= γιατί) δε σε χρειάζομαι.

Δ. ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΙΚΟ

Θαυμαστικό (!) είναι ένα σημείο στίξης με παυστική αλλά και σχολιαστική λειτουργία. Κυρίως δηλώνει το τέλος μιας περιόδου, απλής πρότασης ή επιφωνηματικής, ενώ ταυτόχρονα δηλώνει ένα μεγάλο φάσμα συναισθημάτων: θαυμασμό, φόβο, απόρριψη… 

Ε. ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ

Ερωτηματικό (;)  είναι σημείο στίξης (με παυστική και σχολιαστική λειτουργία) που δηλώνει το τέλος μιας ερωτηματικής πρότασης ή περιόδου, απαιτώντας απάντηση ή δηλώνοντας απορία ή αμφιβολία.

ΣΤ. ΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Εισαγωγικά (« ») (σχολιαστικό σημείο στίξης) βάζουμε για να επιστήσει την προσοχή μας, να επισημάνει δηλαδή ότι το τμήμα του λόγου που θα ακολουθήσει έχει κάποια ιδιαιτερότητα.  

Ζ. ΤΑ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΑ

Αποσιωπητικά (…) [παυστικό (σταμάτημα της φωνής, παύση σχετικά μεγάλη) και κυρίως σχολιαστικό σημείο στίξης] βάζουμε: για να υπονοήσουμε κάτι ευνόητο, να αποσιωπήσουμε κάτι που δεν λέγεται, να δημιουργήσουμε κατάσταση ευφυολογήματος.

Η. Η ΔΙΠΛΗ ΤΕΛΕΙΑ

Διπλή τελεία (:) (παυστικό σημείο στίξης: προσωρινή παύση της φωνής) βάζουμε:

α) για να διασαφηνίσουμε κάτι που γράψαμε προηγουμένως ή για να απαριθμήσουμε τα μέρη ενός συνόλου

β) για να παραθέσουμε κατά λέξη κάποιο απόσπασμα ξένου λόγου, ύστερα από δική μας εισαγωγική παρατήρηση.

Θ. Η ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ

Παρένθεση (( )) (κυρίως σχολιαστικό σημείο στίξης) βάζουμε κυρίως για να περικλείσουμε, να απομονώσουμε και να παραθέσουμε  κάποιο δευτερεύον, πρόσθετο στοιχείο που θα μπορούσε να παραλειφθεί.

Ι. ΤΟ ΕΝΩΤΙΚΟ – Η ΠΑΥΛΑ

Ενωτικό (-) (παυστικό σημείο στίξης) βάζουμε: για να δηλώσουμε την ένωση στοιχείων και διάζευξη. Ακόμη για να δηλώσουμε την αλλαγή του συνομιλητή σ' ένα γραπτό κείμενο διαλόγου όταν δεν χρησιμοποιούνται εισαγωγικά.

ΙΑ. Η ΔΙΠΛΗ ΠΑΥΛΑ

Διπλή παύλα (- -)  [παυστικό (ανακόπτει προσωρινά το ρυθμό και τον τόνο του λόγου) και σχολιαστικό σημείο στίξης] βάζουμε για να κλείσουμε μέσα τους μια φράση ή μέρος αυτής, η οποία επεξηγεί αυτό που λέμε, συνήθως υπό τη μορφή παραδείγματος,  ή δίνει κάποιες πρόσθετες πληροφορίες, στις οποίες θέλουμε να εστιάσουμε την προσοχή μας.

ΙΒ. Η ΠΛΑΓΙΑ ΓΡΑΜΜΗ

Πλάγια γραμμή (/) (παυστικό σημείο στίξης) βάζουμε κυρίως για να δηλώσουμε διάζευξη («ή»).